HAYRULLAH AĞKAŞ
Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, gazetemize özel yaptığı açıklamalarda yurt genelinde eğitimde yapılan çalışmaları anlattı. Bakanlık olarak hedeflerinin yurt genelindeki her mezrada eğitim kalitesini artırmak olduğunu belirten Bakan Yılmaz, bu doğrultuda yatırımlarda en büyük payı da eğitime harcadıklarını söyledi.
Eğitim alanındaki yatırımları değerlendiren Bakan İsmet Yılmaz, proje okullarından, tekli eğitime, zorunlu okul öncesi eğitimden Suriyeli mültecilerin eğitimine kadar merak edilen tüm soruları yanıtladı.
Bakan Yılmaz, ‘Her şeyi yaptık demiyoruz. Ama çok şey yaptık. Bizim hedefimiz şudur; geçmiş dönemlerde verilenlerden çok daha iyi hizmeti bu millet verdik. Vermeye de devam ediyoruz. Eğitimin her kademesinde öğrencilerimizi hayata hazırlayan, öğrenmeyi öğrenen, yeteneklerini ortaya çıkaran, temel becerileri veren, öz güveni pekiştiren, fikri, vicdanı, irfanı hür olarak milli ve yerel değerlerle donatan, evrensel değerlere açık bir eğitim vermek istiyoruz’ dedi.
Eğitime ayrılan payın her geçen yıl arttığını anlatan Yılmaz, fiziki ve personel anlamında yapılan iyileştirmeleri hatırlattı.
Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, eğitimle ilgili yönelttiğimiz soruları şöyle yanıtladı:
- Proje okul nedir? Proje okulların diğer okullardan farkı nedir? Bakanlığınızın proje okullarıyla ilgili yürüttüğü faaliyetler nelerdir?
Proje okulları ile ilgili kanun 2014 yılında çıktı. Kanun ile öğretim üyelerinin de proje okullarda görevlendirilebileceği hükmü getirildi. 2014’te yapılan kanunla iki imkân birlikte verildi. Birincisi proje okullarına özel bir destek verilebilir, ikincisi üniversitelerden de öğretim üyeleri bu okullarda görevlendirilebilir. Proje okullarında temel gaye eğitimde kaliteyi artırmak, okulların başarısını devam ettirmektir.
Türkiye genelinde 160 proje okulu bulunmaktadır. Proje Okulları Yönetmeliğinde bu okullara yöneticilerin 4 yıllığına atanacağı, aynı unvanla aynı eğitim kurumunda 8 yıldan fazla yönetici ve öğretmen olarak görev yapılamayacağı hükmü bulunmaktadır. Öğretmen rotasyonları ile bu okullardaki başarı aşısının diğer okullara da yapılması hedefleniyor.
Proje okullarında öğretmen yapısı giderek güçlenmektedir. İstanbul Çapa Fen Lisesi proje okulu olmadan önce 49 öğretmen vardı. Proje okul olduktan sonra bu okuldan öğretmen alınmamış aksine boş olan 4 kadroya alanında yüksek lisans ve doktora yapan 4 öğretmen atanmıştır. Yani İstanbul Çapa Fen Lisesinin eğitim kadrosu güçlendirilmiştir. İzmir Karşıya Cihat Kora Anadolu Lisesinde de proje okul olmadan önce 44 öğretmen görev yapmaktaydı. Proje okulu olduktan sonra 24 öğretmen başka okullara alınmış, ancak yerlerine 7´si yüksek lisans ve doktora yapan 40 öğretmen atanmıştır.
Genel bir öğretmen sürgünü ya da proje okullarına rastgele öğretmen ataması söz konusu değildir. Proje okullarında Türkiye genelinde toplam 4 bin 86 öğretmenimiz bulunmakta. 4 ve 8 yılı doldurması sebebiyle ayrılan öğretmen sayısı 950. Bu okullara atama yapılmadan önce yüksek lisans yapan öğretmen sayısı 132 iken, biz atama yaptıktan sonra yüksek lisans yapan öğretmen sayısı 186 oldu. Atama yapılmadan önce doktora yapan öğretmen sayısı 2 idi, şimdi 19. Yani eğitim seviyesi yükselmiş bir öğretmen ataması yapıldı. Proje okullarına en büyük ilgi İstanbul´da gösterilmektedir. İstanbul´da proje okullarında toplam öğretmen sayımız bin 492. Proje okullarından ayrılan öğretmen sayısı 275. Yani yüzde 18. Aynı okulda 16 yıldır, 20 yıldır, 23 yıldır görev yapan öğretmenler bulunuyor.
- Millî Eğitim Bakanlığı olarak Suriyeli mültecilerin eğitimine ilişkin nasıl bir politika izliyorsunuz?
Millî Eğitim Bakanlığı Türkiye’de geçici koruma altında bulunan Suriye vatandaşlarının eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik çalışmalarını sürdürmektedir. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün 2016 yılı verilerine göre ülkemizde okul öncesi dâhil 5-17 yaş arası okul çağında yaklaşık 834 bin Suriyeli bulunmakta olup Ekim ayı geçici verilerine göre yaklaşık 479 bin Suriyeli öğrenciye Bakanlığımız tarafından eğitim öğretim hizmeti verilmektedir.
Ülkelerinde yaşanan iç karışıklık nedeniyle göç etmek zorunda kalan çok sayıda Suriyelinin lise çağında olan çocuklarının meslek sahibi yapılarak üreten, kazanan, kendi hayatını idame ettiren, kazandığı becerilerle ülkesine döndüğünde ülkesinin yetişmiş iş gücü ihtiyacını karşılayacak bireyler olarak yetişmesi hedeflenmiştir.
Geçici koruma altındaki bireylerin Türkçe öğrenmeleri ve mesleki eğitim almalarına yönelik olarak mesleki ve teknik Anadolu Lisesi Anadolu Meslek ve Anadolu Teknik programları 9. sınıf haftalık ders çizelgesi Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararı ile 2016-2017 eğitim ve öğretim yılından itibaren uygulamaya konulmuştur. Türkçe dersinde okutulmak üzere ‘Yurt Dışındaki Türk Çocukları İçin Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı’ yenilenmiştir.
Bakanlığımız Türkiye’de geçici koruma altında bulunan Suriyelilere yönelik çalışmalarını iki ana çerçeve üzerinden yürütmektedir. Bunlardan birincisi; Türkiye’nin dört bir yanına dağılmış olarak yaşamlarını sürdüren Suriyelilerin, Türk vatandaşları ile birlikte, mevcut eğitim sistemine dâhil edilerek hizmetlere erişimleri sağlanmaktadır. Bu kapsamda, Ekim 2016 geçici verilerine göre yaklaşık 133 bin Suriyeli öğrenci okul öncesinden 12. sınıfa kadar Türk akranları ile birlikte eğitimlerine devam etmektedir. Resmî ve özel okullara Suriyeli öğrencilerin kayıtları önünde hiçbir engel bulunmamaktadır. Bu öğrencilerin okullara devamı ve Türk akranları ile eşit şartlarda ve kalitede eğitim görmeleri için Bakanlığımızca program ve proje çalışmaları başlatılmıştır.
- 2016-2017 eğitim öğretim yılı itibarıyla okul türlerine göre kaç okulda eğitim öğretim yapılıyor?
Resmî ve özel olmak üzere toplam 5.095 anaokulu, 21.521 anasınıfı, 25.300 ilkokul, 14.421 ortaokul ve 325 yatılı bölge okulu ile temel eğitim alanında, 3.277 Anadolu lisesi, 607 fen ve sosyal bilimler lisesi, 65 spor lisesi, 79 güzel sanatlar lisesi, 1.040 özel temel lise ve 1.400 Anadolu imam hatip lisesi ile genel ortaöğretim alanında, 2.750 mesleki ve teknik Anadolu lisesi, 92 mesleki ve teknik eğitim merkezi ve 785 çok programlı Anadolu lisesi ile mesleki ve teknik ortaöğretim alanında, eğitim ve öğretim faaliyetlerimize devam ediyoruz.
- Okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına ilişkin nasıl bir çalışma yürütmeyi planlıyorsunuz?
Önümüzdeki dönemde, 2017-2019 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programda da yer alan, okul öncesi eğitimi kademeli olarak zorunlu hale getirilecektir.
Eğitimin kalitesinin artırılması ve beşeri sermayenin niteliğinin yükseltilmesi kapsamında ikili öğretim tamamen kaldırılacak, beşinci sınıfların müfredatı dil öğretimi açısından yeniden düzenleniyor, önümüzdeki yıl pilot uygulama hayata geçirilecek ve izleyen dönemde tüm 5. Sınıflar düzeyinde bu uygulama yaygınlaştırılacaktır.
- Destekleme ve yetiştirme kurslarına katılım yeterli mi? Bu konuda yapılan çalışmaları aktarır mısınız?
2015-2016 eğitim ve öğretim yılı destekleme ve yetiştirme kursları 22 bin 272 kurs merkezinde gerçekleştirilmiştir. Bu kurs merkezlerinde 244 bin 545 kadrolu, 17 bin 127 ücretli toplam 261 bin 672 öğretmen görev almıştır. Söz konusu kurslara toplam 8 milyon 990 bin 27 öğrenci katılmıştır. Destekleme ve yetiştirme kursları 1. dönem, 2. dönem ve yaz kursları olmak üzere üç dönemde yapılmaktadır.
- Tam gün eğitim için Bakanlığınızın yürüttüğü faaliyetler ve aldığı önlemler nelerdir?
Bütün okullarda tam gün eğitim öğretime geçebilmek ve dolayısıyla ikili öğretime son verme hedefi doğrultusunda, yoğun bir şekilde derslik yapımı çalışmalar sürmektedir.
2003 yılından bugüne kadar, 47 bin 89’u hayırsever vatandaş tarafından olmak üzere toplam 269 bin 596 adet yeni dersliğin yapımı tamamlanarak eğitim öğretimin hizmetine sunuldu.
Her eğitim kademesinde derslik başına düşen öğrenci sayısı, yeni yapılan derslikler sayesinde, ülke genelinde 30’un altına düştü.
2002-2003 eğitim ve öğretim yılında ilköğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısı 36 iken 2015-2016 eğitim ve öğretim yılında 25’e, aynı şekilde 2002-2003 eğitim ve öğretim yılında ortaöğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısı 31 iken 2015-2016 eğitim ve öğretim yılında bu sayı 23’e düştü.
Buna göre, bir önceki yıla göre yüzde 15,2 artışla 7 milyar 237 milyon lira olarak öngörülmüş olan Bakanlığımızın 2017 yılı yatırım ödeneği de aynı hedefler doğrultusunda, özellikle ikili eğitimin yapıldığı, yoğun göç alan şehirlerimize öncelik verilmek suretiyle derslik yapımında kullanılacak.
- 5. sınıflarda yabancı dil eğitiminin yoğun olarak verileceği açıklamanız olmuştu, bu konunun detaylarını verebilir misiniz?
12 yıllık zorunlu eğitim uygulamasının başlamasıyla birlikte yabancı dil eğitimi 2012-2013 eğitim öğretim yılından itibaren 2. sınıflarda uygulanmaya başlatılmıştır. Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin 43 üncü maddesine göre; ilkokullarda yabancı dil dersleri alan öğretmenlerince okutulmaktadır.
Buna göre, İngilizce dersinin ilkokul 2. sınıftan itibaren verilmeye başlanmasından dolayı sınıf öğretmenlerinin İngilizce dersine yönelik yeterliliklerinin artırılmasını sağlamak amacıyla alınması gereken tedbirlere ilişkin Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına bilgilendirme yapılmıştır.
İlköğretim Kurumları (İlkokul ve Ortaokul) Haftalık Ders Çizelgesi’ne göre; yabancı dil dersi ilkokul 2, 3 ve 4’üncü sınıflarda haftada 2’şer ders saati, ortaokul 5 ve 6’ncı sınıflarda haftada 3’er ders saati, 7 ve 8’inci sınıflarda haftada 4’er ders saati okutulmakta birlikte ortaokulda okuyan öğrencilerimiz seçmeli dersler bölümünde yer alan yabancı dili de seçmesi durumunda 2 veya 4 saat daha eğitim alabilmektedirler.
Ayrıca, beşinci sınıfta Türkçe, matematik, fen bilimleri, sosyal bilgiler, din kültürü ve ahlak bilgisi dersleri (20 ders saati) ile en az dört (4) ders saatlik seçmeli dersi tamamlamak kaydıyla, imkân ve şartları uygun olan okullarda isteğe bağlı olarak on sekiz (18) ders saatine kadar yabancı dil dersi öğretimi yapılabilir. Bu uygulamayı yapan okullarda, öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri dikkate alınarak Talim ve Terbiye Kurulunca kabul edilmiş ve uygulanmakta olan yabancı dil dersi öğretim programlarına dayalı olarak dersin zümre öğretmenler kurulunca hazırlanan öğretim programları uygulanabilir.
Bakanlığımızın yabancı dil eğitiminde niteliği artırma politikası dikkate alınarak yabancı dil alanındaki mevcut uygulamanın değerlendirilmesi ve öğrencilerimizin yeterliliklerini ve becerilerini arttırmaya yönelik yapılabilecek uygulamaların belirlenebilmesi amacıyla 13-14 Temmuz 2016 tarihlerinde ‘Yabancı Dil Eğitiminde Yol Haritası’ konulu çalıştay düzenlenmiştir.
Temel Eğitim Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilen çalıştaylar ile hükümet programları ve Bakanlığımız Stratejik Planı da dikkate alınarak ilkokul ve ortaokullarda uygulanan yabancı dil İngilizce öğretim programının temel becerileri içerisine alan ve değerler eğitimine önem veren bir yaklaşım içerisinde sade ve yaşamla ilişkilendirilecek şekilde güncellenmesi çalışmaları devam etmektedir.
Diğer taraftan, 2017-2018 eğitim öğretim yılında 5. sınıflarda yapılması planlanan yabancı dil ağırlıklı eğitim uygulamasına yönelik açıklamaları doğrultusunda çalışmalar başlatılmıştır.
Bu kapsamda yapılacak olan ve ortaokul 5. sınıflardaki yabancı dil ağırlıklı eğitim uygulamasının öğrencilerimize şu faydaları sağlamasını bekliyoruz:
• Yabancı dil eğitimine yönelik olarak öğrencilerin ilgi ve isteklerinin artması sağlanacaktır.
• Yabancı dil eğitimi saatinin artırılmasıyla bu alanda yaşanan sorunların azaltılması sağlanarak uluslararası düzeyde öğrencilerin daha girişken bir şekilde iletişim kurmaları sağlanabilecektir.
• Öğrencilerin ortaokula uyumları kolaylaşacaktır.
• Öğrenciler bilginin yanı sıra diğer derslere göre daha çok beceri gerektiren dersler için kendilerini tanımaya daha çok fırsat bulabilecektir.
• Bu uygulama ile öğrencilerin birbirleriyle daha çok iletişim kurmalarını sağlayacağı için sosyalleşmeleri daha fazla olacaktır.
• Okullarda eve fazla ödev verme gibi yanlış uygulamaların önüne geçilerek çocukların aileleriyle daha fazla vakit geçirmeleri sağlanacaktır.
• Öğrencilerin okulda daha çok zevkli ve verimli zaman geçirmek istemeleri sağlanabilecektir.
