TKDK İl Koordinatörü Halis Öztürk, ‘Biz, IPARD-1 ve IPARD-2 kapsamında ilimizde yaptırabileceğimiz yatırımlarla ilgili bir planlama çıkardık ve bir hedef koyduk kendimize. Bu hedef kapsamında IPARD-1 ve IPARD-2’de yaklaşık bin 800 tane proje, bununla birlikte 361 milyon TL’lik hibe miktarıyla, toplamda 671 milyon TL’lik yatırım yaptırabilecek potansiyelimiz olduğunu düşünüyoruz.’ Dedi
ERSAN ARSLAN
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) İl Koordinatörü Halis Öztürk, kurum faaliyetleri ile ilgili bilgilendirme toplantısı düzenledi. Koordinatörlük binasında gerçekleştirilen toplantıda, 2011 yılı itibariyle bugüne kadar gerçekleştirilen çalışmalar ve IPART-1 kapsamında uygulanan ve devam eden projelerle ilgili slayt gösterisi eşliğinde bilgi veren Öztürk, IPARD-2 ile ulaşmak istedikleri yatırım hedeflerini açıkladı.
2011 İTİBARİYLE 463 PROJE
UYGULANMAYA BAŞLADI
2011 yılı itibariyle bugüne kadar 463 projenin değerlendirildiğini belirten TKDK İl Koordinatörü Halis Öztürk, bu projelerin büyük bir kısmının tamamlandığını, projelerin toplam yatırım tutarının yaklaşık 156 milyon TL, ödenecek hibe tutarının ise 87,1 milyon lira olduğunu söyledi.
Öztürk; şu şekilde konuştu:
‘2011 yılından beri aktif olarak proje uygulaması yürütmekteyiz. Kurumumuz ülke tarımını AB standartlarına çıkarmak için AB’den gelen fonların kullandırılması için kurulmuş bir kurumdur. Kurumumuzun verdiği desteklerin diğer tarımsal desteklemelerden farkı, biz bir projeye destek verdiysek bu proje AB standartlarını taşıyor demektir. AB standartlarını taşıyor demek de dünya ile rekabet edebilir, dünyanın her yerine ihracat yapabilir niteliğe sahip oluyor anlamı taşımaktadır. İlimiz için kurumumuz çok daha önem arz etmektedir. Çünkü ilimiz 1 milyon 200 bin hektar tarım arazisine sahip bir tarım şehridir.
Biz şuana kadar 12 çağrıda proje kabulü yaptık. İlk çağrıda vatandaşlar bize çekinerek geliyordu. Özellikle bir AB projesi olması nedeniyle ciddi bir çekince ve korku vardı. Zaman içerisinde verdiğimiz mücadele ile vatandaşımızla birebir ilgilenerek, bilgilendirerek, sürekli takip ederek bu psikolojik eşiği aştığımızı düşünüyoruz. Şuanda projelerle ilgili bir sıkıntımız yok. Ciddi mana da proje alıyoruz. Ama bu proje sayılarını daha da artırmamız gerekiyor. Çünkü il olarak ihtiyacımız çok fazla. Onun için de herkesten destek bekliyoruz. Özellikle siz basın mensuplarımızdan sürekli bu konuları gündemde tutarak vatandaşlarımızın bu yatırım heyecanına katkıda bulunmanızı istiyoruz.
Kurum olarak 2011 yılından beri 463 proje uygulanmaya başladı. Bunun büyük bir kısmı tamamlandı. Projelerin toplam yatırım tutarı yaklaşık 156 milyon TL, ödenecek hibe tutarı ise 87.1 milyon lira. Bu 463 projenin şuana kadar 69.2 milyon TL’lik ödemesini gerçekleştirdik. Geriye kalan kısmında şuanda inşaatları devam ediyor ve bu yıl içerisinde ödemesini gerçekleştireceğiz. Bu ilk 12 çağrıda aldığımız duruma göre ki verilerimiz. Şuanda açık proje çağrımız var 10 Şubat’a kadar proje kabulü yapıyoruz. Bu projelerde şuanda kurumumuza gelmeye başladı. Bunların girişi de tamamlandığında bu veriler değişecektir.
Geçen yıl itibariyle projeler kapsamında 13 bin 120 adet makine ekipman verildi. 14 bin 500 kovan verildi, 351 traktöre de destek verdik. Projeler kapsamında üretmiş olduğumuz ilimizdeki hayvancılık kapasitesindeki artış 10 bin başa geldi. Bu artış çok önemli… Hayvan refahını sağlayan hijyenik şartlarda üretim yapan tesisler bunlar. Normal bizim üreticilerimizin ahırlarındaki hayvan refahını ve hijyeni tam olarak sağlamıyor. Diğer tesisleri de hızlı bir şekilde değiştirmemiz gerekiyor ve bu 10 bin başın çok çok üstüne çıkmamız gerekecek. Ayrıca projeler kapsamında ilimizin, üreticilerimizin üretim deseni içerisinde ağı olmayan tıbbi aromatik bitkilerde ciddi ekim alanlarına ulaşıldı. Bu ekim alanları ile birlikte ilimizdeki çiftçilerimizin üretim deseninde ciddi bir değişim oldu. Çemen otu, kuşburnu, çörek otu, nane ile bunların ticari olarak üretimi ile tanıştı.’
DESTEKLEME
KAPSAMIMIZ ÇOK GENİŞ
TKDK olarak çok sayıda alanda projeye destek sağladıklarını belirten Öztürk, destekleme alanlarının kırsal turizmden, yerel ürünlere kadar geniş bir yelpazede olduğunu söyledi.
Öztürk, destekleme yapılan alanları ana başlıklar halinde şu ifadelerle özetledi:
‘Desteklemelerimiz, çok geniş bir kapsamda. Bunların arasında Kırsal Turizm de var. Bu çok önemli, çünkü ilimizde ciddi manada bir turizm potansiyeli var ve aktif olarak değerlendiremiyoruz. Bu noktada otel yapımından, restoran, pastane, kafeterya, spor ve kamp alanları gibi geniş bir kapsamdaki projelere destek veriyoruz. İlimizde de çok ciddi değerler var. Bu kapsamda bu değerleri ticari manada değerlendirip ilimizi turizm pastasından da geniş manada pay alabilir hale getirebiliriz. Burada 500 bin Avro’ya kadar olan projelere destek vermekteyiz.
HAYVANCILIK…
Hayvancılık bizim en temel sektörümüz olmak durumunda. İlk 12 çağrıda havancılığa desteğimiz vardı. Fakat IPARD-1 kapsamında destek veriyorduk. Buradaki bütçede azalma olması nedeniyle şuanda 13’üncü çağrıda hayvancılığa destek vermiyoruz fakat yeni gelecek bütçede IPARD-2 kapsamında 2015 sonunda yeniden proje kabulüne başlayacağız. Buradaki destek miktarımız 1 milyon Avro’ya kadar olacak.
SÜT İŞLEME TESİSLERİ
Süt işleme tesislerine, mandıralara, süt toplama merkezlerine destek veriyoruz. 3 milyon Avro’ya kadar olan projeler, destek kapsamı içerisinde. Bu da 9 milyon liraya yakın proje değeri demek. Kesimhanelere aynı şekilde destek veriyoruz. Küçükbaş, büyükbaş, tavuk-culuk ile ilgili ve et işleme grubuna destek veriyoruz. Burada maksimum bize sunulabilecek proje tutarı 3 milyon Avro’dur.
MEYVE-SEBZE İŞLEME
Şuanda meyve-sebzenin işlenmesi ve pazarlanması kapsamında soğuk hava depolarına ve bunun paketleme ekipmanlarına destek veriyoruz. İlimizde 2 tane tesis kurdurduk. Bu tesisler patates depolama üzerine. İlimizde ciddi manada patatesle ilgili bir ekim alanı oluştu. Sertifikalı seviyede tohumluk patates üretimi gerçekleştiriyor. Şuanda ilimizin ihtiyacını karşılayabilecek toplamda 20 bin metreküpü bulan kapasitede iki tane tesisi Sivas’a kazandırmış bulunmaktayız. Su ürünlerinin işlenmesine yönelik de desteklemelerimiz var. İlimizin ciddi manada su ürünleri potansiyeli var. Bununla ilgili belirli yatırımcılarla görüşüyoruz. İnşallah ilimize su ürünleri ile ilgili işleme tesisi yaptırmaya çalışıyoruz. Buradaki maksimum proje miktarı da 1,5 milyon Avro’dur.
ARICILIK
İlimiz, kovan varlığı bakımından ve arıcılık ürünleri üretiminde ülkemizde sayılı bir noktada. Burada mevcut arıcılarımızın kovan ve ekipmanlarını değiştirme şansı bulunmakta veya yeniden arıcılık yapmak isteyen, üretime geçmek isteyenlere de 50 ile 500 kovan arasındaki projelere destek veriyoruz. Burada değerlendirilebilir en önemli noktalardan biri de karavan dahi veriyoruz. Bu karavanlar içerisinde televizyonu, buzdolabı, tuvaletine kadar olan, donanımda, çekilebilir nitelikteki karavanlar. İlimizde genelde gezginci arıcılık yapılıyor ve arıcılarımız sahada barakalar içerisinde sağlıksız koşullarda faaliyetlerini yürütüyor. Onun için de bu karavanlardan alın, yaşam kalitenizi artırın ve rahat bir şekilde üretiminizi gerçekleştirin diye yoğun bir bilgilendirme yapıyoruz.
Yine aynı şekilde bu kapsamda tıbbi aromatikten makine ekipman desteklerimiz devam ediyor. Burada maksimum 250 bin Avro’dur.
YEREL ÜRÜNLER…
Yerel ürünlere de destek veriyoruz. Burada ilimize has ürünleri işleyip pazarlamak isteyen yatırımcılarımıza da desteklememiz var. Dut, küp peyniri, peskütan çorbası, vişne, madımak, kengel sakızı, kuşburnu gibi çok geniş desendeki ürünlerin üretimi ve pazarlanmasına yönelik desteklerimiz var. Yine aynı şekilde yerel el sanatları kapsamında, ahşap işleri, altın, bakır, cam işlemeciliği, seramik üretimi, çömlekçilik, çinicilik, halıcılık gibi alanlarda desteklemelerimiz var. Buradaki kapsamda çok geniş ve 400 bin Avro’ya kadar proje kabulü yapıyoruz. Kültür balıkçılığına da destek veriyoruz. Buradaki proje limitimiz de 400 bin Avro’dur.
Bu desteklediklerimiz IPARD-1 kapsamında. Şuana kadar ki uygulamalarımız ve devam ettiğimiz kapsam bu.’
HEDEFLERİMİZ BÜYÜK…
TKDK olarak IPARD-2 programına yönelik olarak da yoğun bir hazırlık içerisinde olduklarını belirten Öztürk, bu kapsamda 2020 yılına kadar hedefledikleri toplam yatırım tutarının 671 milyon lira olduğunu söyledi.
Öztürk; ‘Bundan sonraki süreçte IPARD-2 diye yeni bir program hazırlığı var. Bu programın taslak çalışmaları hazırlandı, Avrupa Komisyonu ile görüşmeleri devam ediyor. Bu yıl içinde IPARD-2 programı kesinleşecek ve imzalandıktan sonra 2015 sonu itibariyle gelecek bütçeyi uygulamayı planlıyoruz. Burada AB ve hazine katkısıyla 1 milyar Avroluk bir hibe öngörülüyor. Bu; 3 milyar TL’lik bir bütçe demek. Bu programda eski programa göre bazı değişiklikler oldu. Daha da geliştirildi.
Manda sütü ve eti üretimine yönelik destek verilecek. Daha önce bu programda yoktu. Kaz üretimine, yumurta tavukçuluğu, organik tarıma destek verilecek. Kırsal altyapı projelerine destek kapsamında iki türlü program uygulanacak burada. 1 Megavat’a kadar olan alternatif enerji ile elektrik üretimine yönelik, belediyeler, köy idareleri, özel idare, organize tarım bölgesi yönetimleri, birlikler bize proje hazırlayarak sunabilecekler. Buradaki alternatif enerji kaynakları da rüzgâr, güneş, jeotermal ve biokütledir. Şuanda kesinleşmedi ama bu kapsamda verilecek hibe yüzde 100 olacak. Tasarlanan bu. Ama şuanda bu taslak bir metin... Bunun da bu şekilde gerçekleşeceğine inanıyoruz. Taslak metin onaylanmadan bu gerçekleşmeyecek. Bunun yanında çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi kapsamında özel sektöre de elektik üretimine yönelik destek vereceğiz. Bu ikisi birbirinden farklı… Burada da yine 1 megavata kadar olacak. Ama buradaki destek miktarı daha destek olacak. Şuanda tasarlanan yüzde 65 civarında ama imzadan çıktığı zaman kesinleşecek.
Maksimum destek limitimiz 3 milyon Avro’ydu. En fazla 103 tedbiri dediğimiz işleme tesislerine yönelik 3 milyon Avro’ya kadar projelere destek veriyorduk. Burada 5 milyon Avro’ya kadar çıkacak. Yani, 15 trilyona kadar proje hazırlanacak demektir. Bunun yanında desteklemelerimiz yüzde 50 ile yüzde 65 arasında değişiyordu. IPARD-2 kapsamında yüzde 50 ile yüzde 100 arasında değişecek. Tüm destek kalemlerinde artış bekliyoruz. Yeni program daha geniş kapsamlı desteklemeler içeriyor.
Yeni programla ilgili tanıtım çalışmalarını gittikçe artıracağız. Sivil toplum örgütlerine yönelik, kendi yatırımcılarımıza yönelik ayrı tanıtım programları uygulayacağız. İnşallah program gelmeden önce yatırımcımızı oluşturacağız ve bu 1 milyar Avro’luk pastadan ilimize ne kadar çok alabilirsek o kadar çok hibe aktarmaya çalışacağız.
Biz, IPARD-1 ve IPARD-2 kapsamında ilimizde yaptırabileceğimiz yatırımlarla ilgili bir planlama çıkardık ve bir hedef koyduk kendimize. Bu hedef kapsamında IPARD-1 ve IPARD-2’de yaklaşık bin 800 tane proje, bununla birlikte 361 milyon TL’lik hibe miktarıyla, toplamda 671 milyon TL’lik yatırım yaptırabilecek potansiyelimiz olduğunu düşünüyoruz. İlk hedefimiz bu rakamları yakalamak ve sonra bu hedefleri geçmek. Bu hedefleri gerçekleştirdiğimizde inşallah 2020 yılında Sivas tarımının gerçekten değişmiş olduğunu göreceğimiz kanaatindeyim.’ Şeklinde konuştu.
