HAYRULLAH AĞKAŞ
Yerel basının sorunları ve çözüm önerileri, önceki gün bütün Türkiye´de, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonunun organizasyonuyla yerel medya kurumları tarafından gündeme getirildi. Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu tarafından yerel basının sorunlarının çözümü amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´a hitaben yazılan mektup, bini aşkın yerel gazete, radyo, televizyon ve internet sitesinde haber oldu.
Türkiye genelinde yüzlerce yerel gazete "Yerel Basın Destek Bekliyor" ortak manşetiyle basılırken, radyo ve televizyonlarda konuya ilişkin haberler yapıldı, internet siteleri mektubun tam metnini yayınladı.
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu tarafından yerel medya kurumlarının sorunları şöyle özetlendi:
1- 2017 yılı için Bakanlar Kurulu resmi ilan fiyat tarifesini yayınlamamıştır. Ekim ayında tarifenin yayınlanması büyük önem taşımaktadır.
2- İnternet Yasası çıkarılmalı ve bu alandaki belirsiz yapı ortadan kaldırılmalıdır.
3- Hazine, KOSGEB, İŞKUR, Kalkınma Ajansları eli ile Anadolu´nun gazete, radyo ve televizyonları ile internet sitelerine destek paketi hazırlanmalıdır.
4- Gazete, radyo ve televizyonlar ile yasası çıkmış internet siteleri aynı mantık çerçevesinde düzenlenmeli, denetlenmeli ve mutlak surette desteklenmelidir.
5- Mesleki yapılanma yasayla düzenlenmeli, şantajcı habercilik önlenmeli, çalışma koşulları iyileştirilmelidir.
"Yerel basının sorunları ve çözüm önerileri raporu", Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı ve Bursa Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nuri Kolaylı tarafından bir süre önce Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu´na da dosya olarak sunulmuştu.
YEREL BASININ MEKTUBU ŞÖYLE:
Sayın Cumhurbaşkanımız; Bizler Anadolu´nun rengini, kokusunu, tadını sayfalarımıza oradan da gönüllere aktaran yerel gazetelerin temsilcileri olarak zat-ı alinize seslenmek, dertlerimizi paylaşmak, çözüm talep etmek üzere yazıyoruz.
Hemen başta belirtmemiz gerekir ki; biz Milli Mücadele ruhunda birleşmiş, en zor şartlar altında dahi yılmamış, 15 Temmuz hain darbe girişiminde aziz milletimizle omuz omuza mücadele vermiş, kamu görevi yaptığının farkında olan bir topluluğuz. Geçmişteki kadar görkemli bir geleceğin kuruluşunda kararlılıkla yer almanın haklı gurunu taşıyoruz. Biliyoruz ki bu hedef bugünkü sağlam duruş ve çalışmalarla gerçek olacaktır.
İnsanımızın farklılıklarını ayrılık değil zenginlik olarak algılayan, 80 milyonun tek hedef etrafında bütünleşebilmesi amacına harç taşıyan, iyiliklerin daima yanında olup kötülüklerin karşısında yer alan sevdalılarız.
Malum olduğu üzere, gazetecilik Anayasa´da teminat altına alınmış tıpkı, ulaştırma, haberleşme, eğitim, sağlık ve güvenlik gibi bir kamu görevidir. Haber verme temel işlevinin yanı sıra; bilgilendirme, eğitme, nesilden nesile kültür aktarımı, hoşça vakit geçirme, denetleme, karar verme süreçlerine katkı, fikir üretme, yol gösterme gibi son derece önemli görevleri yerine getirmektedir. Yanı sıra; yerel demokrasinin hayata geçişi, yerel kahramanların üretilmesi, sivil toplumun işlerlik kazanması, üniversite ve bürokrasinin toplumla buluşması, yeni markalar üretilmesi, şehirlerin haklarının savunulması, genç kalemlerin yetişmesi, yetişmiş kalemlerin kendini ifade alanı bulması, halk edebiyatının gelişimi ve buna benzer vazgeçilmez değerdeki hizmetler de yerel basın tarafından yerine getirilmektedir."
Yerel basının son dönemlerde ağır ekonomik yükler altında ezildiğine vurgu yapılan mektubun devamında şunlar kaydedildi:
Haziran 2016 - Haziran 2017 döneminde asgari ücretli bir işçisinin işverene maliyeti yüzde 7, gazete baskı kalıbının maliyeti yüzde 23.07, gazete kâğıdının maliyeti yüzde 27.29, gazete baskı boyasının maliyeti yüzde 22.72 artmıştır. 2017 Haziran´dan Ekim´e bu oranlar daha da yükselmiştir. Buna karşın gelir kalemlerinde kayda değer bir artış olmamıştır. Özel ilan gelirlerinde yaşanan düşüşle birlikte her yıl Bakanlar Kurulunca ilan edilen Resmi İlan Fiyat Tarifesinde de şu ana kadar bir değişikliğe gidilmemiştir. Öte yandan bürokrasinin, resmi ilanları kamuya yük olarak algılaması, son dönemde ´Resmi ilandan kaçınma´ eğilimini arttırmıştır. Tahtaya asma, işleri birleştirerek tek ilan verme, işleri parçalayarak ilandan kaçınma, doğrudan temin yöntemini seçme, acil alım yöntemine başvurma, kamu ihale mevzuatına aykırı olarak ilanları özet olarak yayınlama gibi yöntemlerle ilanlardan kaçınılmaktadır. İcra ilanlarında ise çoğunlukla icralık kişilerin de aleyhine olmak üzere yerel gazeteler yerine yaygın gazetelerde yayın yolu seçilmekte veya hiç ilana çıkılmamaktadır. 195 Sayılı Basın İlan Kurumu Kanunu, Kamu İhale Kanunu ve İcra İflas Kanunu´na aykırı olmak üzere ilandan kaçınma, hem yasa hükümlerini yerine getirmemek bağlamında suç, hem serbest rekabeti sağlamada konusunda eksiklik, hem de yerel gazetelerin hayatiyetlerini tehdit eden bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Bir aşk mesleği olan gazeteciliği sürdürebilmemiz açısından zat-ı alinizin ilgi ve desteğinin vazgeçilmez önemine inanıyoruz. Ne var ki Resmi İlan Fiyat Tarifesi artışında anlam vermediğimiz bir aksama yaşandı. Her yılın Ocak ayında yayımlanıp Şubat ayında yürürlüğe giren Resmi İlan Fiyat Tarifesi 2017 yılında yayınlanmamış ve imzaya açılan metin Bakanlar Kurulunun değişmesi ile beklemektedir.
Basın sektörü, avukatlık, doktorluk, mühendislik veya mali müşavirlik gibi mesleki standartlara sahip değildir. Eğitimine, birikimine bakılmaksızın herkes gazeteci olabilmektedir. Mesleki yapılanma yasayla düzenlenmeli, şantajcı habercilik önlenmeli, çalışma koşulları iyileştirilmelidir. Türkiye´nin bugün ve yarınlarında milletimizin birliği, vatanımızın bütünlüğü esasında, mesleğimizin onurunu koruyarak, azim ve kararlılıkla yürüyüşümüze devam edeceğimizi beyan ediyor, bu vesile Türkiye genelinde destek bekleyen binlerce yerel gazete, radyo, televizyon ve internet haber sitesi ile bu kurumlarda çalışan on binlerce meslektaşımız adına selam ve saygılarımızı sunuyoruz."
