Fatih TABUR
Tarım ve hayvancılık şehri Sivas’ta kuraklık etkisini hissettiriyor. Mayıs ayını yağışsız geçirerek büyük kayba uğrayan çiftçiler endişeli. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün “şiddetli kuraklık” yaşandığını belirttiği Sivas’ta Haziran ayında da yağış olmazsa üretici büyük çıkmaza girecek.
Ülkemizde daha önce 22 ilde etkisini hissettiren kuraklık Mayıs ayının da yağışsız geçmesiyle birlikte 41 ile yükseldi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği tarafından hazırlanan “Mayıs 2021 Kuraklık Raporu”na göre ilimizde kuraklık nedeniyle en fazla rekolte kaybının buğday ve arpada yaşandığını açıklandı. Öte yandan Mayıs’ta birkaç gün etkisini hissettiren zirai don nedeniyle meyve ağaçlarının da büyük zarar gördüğüne dikkat çekildi.
ÜRETİM KAYBINA NEDEN OLDU
Pandemiyle mücadele eden çiftçiler 2020-2021 yılı üretim sezonunda bir de kuraklığın yol açtığı kayıplarla karşı karşıya kaldı. Bu dönemde çiftçilerin yoğun emek vererek ürettikleri ürünler, kuraklıktan büyük zarar gördü. Kayıpların etkisi ise sürmeye devam ediyor.
BORÇLAR UZUN VADELİ VE FAİZSİZ ERTELENMELİ
Yetkililer; kuraklıktan etkilenen üreticilere yönelik alınması gereken tedbir ve talepleri şu şekilde sıraladı: “Kuraklıktan zarar gören çiftçilere dekar başına 200 TL nakdi hibe kuraklık desteği verilmelidir. Üreticilerimizin Tarım Kredi Kooperatifleri, Ziraat Bankası ve özel bankalara olan kredi borçları uzun vadeli ve faizsiz ertelenmelidir. Kuraklık yaşanan illerde üreticilerimizin elektrik ve sulama maliyetleri artmıştır. Elektrikle sulama yapan çiftçilerimizin borçlarından dolayı elektrikleri kesilmemeli ve sulama ücretleri ile elektrik fiyatlarında indirime gidilmeli, tarımsal abone grubunda elektrikte uygulanmakta olan yüzde 18 KDV yüzde 1’e indirilmelidir. Kuraklıktan zarar gören çiftçilere hibe tohumluk dağıtımı yapılmalı, fide ve fidan desteği verilmelidir. Kuraklıktan zarar gören üreticilerden bu yıl için sulama ücreti alınmamalıdır. Elektrik ve sulama borçları nedeniyle desteklere bloke konulmasına son verilmeli, borçlar uzun vadeli ve faizsiz ertelenmelidir. Yapılandırılan üretici borçları faizsiz ertelemeye dâhil edilmelidir. Kuraklık yaşayan çiftçilere faizsiz kredi kullandırılmalıdır. Gübre başta olmak üzere girdilere verilen destek artırılmalıdır. 2021 yılı destek ödemeleri bir an önce verilerek kuraklıktan zarar gören üreticilere bunların can suyu olması sağlanmalıdır. Üreticilerimizin BAĞ-KUR prim borçları uzun vadeyle faizsiz ertelenmeli ve yüksek olan BAĞ-KUR primleri düşürülmelidir. Yüksek olan TARSİM sigorta primleri düşürülmeli, devlet desteği artırılmalıdır. Hazine arazilerini eken ve Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olmayan üreticilerinde desteklerden yararlanması sağlanmalıdır. Yeni gölet, baraj, yeraltı baraj yatırımları artırılmalı ve devam edenler biran önce tamamlanmalıdır. Kurak şartlara uygun çeşitlerin yaygınlaştırılması daha fazla desteklenmelidir. Büyük sulama yatırımlarını içeren projeler biran önce tamamlanmalıdır. Acilen eski ve atıl vaziyette olan sulama sistemleri yenilenmeli, kapalı sistemlere geçilmelidir.”
KURAKLIKTAN ETKİLENEN İLLER
Öte yandan Mayıs ayındaki kuraklıktan etkilenen 41 il; Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Adıyaman, Şırnak, Siirt, Mardin, Gaziantep, Kilis, Erzurum, Erzincan, Elazığ, Malatya, Tunceli, Van, Konya, Aksaray, Sivas, Kütahya, Burdur, Amasya, Denizli, Nevşehir, Kırıkkale, Afyonkarahisar, Çankırı, Kayseri, Yozgat, Çorum, Niğde, Isparta, Kırşehir, Uşak, Karaman, Ankara, Eskişehir, Muğla, Muş, Aydın, Hakkari ve Kahramanmaraş olarak açıklandı.
