USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Bayramlar Obayram Ola

03-06-2019

NasrettinHocaya sormuşlar: ?Hocam Ramazan bizden memnun mu, onu memnun edebiliyor muyuz? Hoca cevap vermiş: Memnun olmasa her sene on gün önce gelir miydi??

 Çok güldüğüm ve benim için ramazanın klasiklerinden olan bu fıkrada, hocamız yine nüktedanlığını ve kıvrak zekasını konuşturmuş. Biz onun on gün erken gelişiyle memnun, gidişiyle de mahzunuz fakat bir ramazanın bitmesiyle yaşadığımız hüzne, heyecan ve özlemle beklediğimiz bayram sevincimiz ekleniyor. En çok da çocukların sevinci? Biz büyükler için bir ramazanın bitmesiyle yaşadığımız hüzne biraz da olsa mutluluk serpen, Allah´ın bir armağanıdır bayram.

An itibariyle yarın hayırlısıyla kavuşacağımız ve benim için kaybetmek istemediğim değerlerden biridir bayram. Bunu hala yaşayan bir kültür olarak görmek, bayramın ruhunu yaşayabilmek ayrı bir mutluluk ve neşe kaynağıdır.

Kaşgarlı Mahmut, ?bayram? kelimesinin anlamını Divan-ı Lügat-it Türk´te ?bedhrem, halk arasında gülme ve sevinme, bir yerin ışıklarla ve çiçeklerle bezenmesi ve orada sevinç içinde eğlenilmesi? olarak tarif eder.

Orhan Veli de ne güzel şiire dönüşmüştür çocukluğunun bayram sevincini:

Bayram

kargalar, sakın anneme söylemeyin

bugün toplar atılırken evden kaçıp

Harbiye Nezaretine gideceğim.

söylemezseniz size macun alırım

simit alırım, horoz şekeri alırım

sizi kayık salıncağına bindiririm kargalar

bütün zıpzıplarımı size veririm.

kargalar, ne olur anneme söylemeyin

(Not: Harbiye Nezareti, o zamanlar Beyazıt Meydanı´ndaymış, burada bayram yeri kurulurmuş.)

Hayatın en güzel anıları, hep çocukluktan çıktı ve hep de öyle olacak sanırım.Bayramlar bu anlamda en çok çocukluğu hatırlatır ve haliyle gülümsetir.

Cicili-bicili giysiler, el öpmeler, akraba ziyaretleri, kapı kapı dolaşıp fıstık, çikolata,gofret, kenarı dantelli mendiller içinde parlak kağıda sarılı şekerler, avuca zor sığan kocaman madeni 2,5 liralık bayram harçlıkları, postacının getirdiği, uzaktaki dostların bayramını kutlayan bayram kartları, mektup, tütün ve limon kolonyaları, bisküvi arası lokum, horozlu şeker, çatapat, sınırlı şımarma hakkı, sınırsız sevinç, Teravih namazında kikir kikir güldüğünüz anları hatırlamak, bayramlıklarla çekilmiş resimler, kimin daha çok harçlığı olduğu konusunda harçlık hesabı yapmak, okul yok, ders yok, gam yok, keder yok?

Sandıktaki örtüler evin en güzel yerlerinde görülürdü. Saklanan porselenler masaya dizilirdi. Güzel kokular sürüp, yeni elbiseler giyen, incilerini takan büyük kızlar, yeni mendillerini takımlarının cebine yerleştiren büyük erkekler, ninelerin, dedelerin pamuk ellerini öperken çizgili yüzlerdeki gülümseyiş, herkeste bir kaynaşma bir muhabbet, küslerin barışması, anne elinden çıkmış yemek kokularının eve yayılması, baklavalar, börekler, sarmalar. Postacının getirdiği, uzaktaki dostların bayramı kutlayan bayram kartları?

En sevdiğim taraflarından biri de hiçbir resmiyet olmadan davet, mavet istemeden çat kapı misafirin gelmesiydi. Başka bir zaman diliminde bu çok nazik bir tutum sayılmazdı çünkü. Ancak bayramın normali, hatta en güzel yanlarından biriydi.

Bugün ile karşılaştırma yapmak için yazmadım bu anılarımı. Elbette değişen şeyler olacaktır. Değişmeyen ne var ki günümüzde? ´´Kalmadı eski bayramlar´´ denilse de, aniden yok olup, eskilerde bir yerlerde yitip gitseler de eskiden bulduğumuz tatları tamamıyla asla bulamayız ama ben inanıyorum ve inanmak istiyorum ki çocukların çoğu yine aynı ya da benzer tada yakın hissediyor kendini ve o tatla yaşıyor bayramları yine?

Bayram merhamettir, sevmek, sevilmektir. Rahmet kapılarının açıldığı ne güzel bir gündür.

Uzaklarda olanlar için bayram hüzündür, hasretliktir. Gözleri kulakları kapı zilinde olan mahzun yüreklerin içinin cız ettiği günlerdir.

Bazıları için de anonim bir türkü de söylendiği gibi:

"Bayram gelmiş neyime kan damlar yüreğime.´´

Bazıları için sadece birer fırsattır, yorgun bedenlerin dinlenmesi için.

Erzurum´un yetiştirdiği müstesna Hak aşıklarından biri olan Alvarlı Efe hazretlerinin söylediği gibidir bazıları için:

?´Mevlâ bizi afv ede

Gör ne güzel ıyd olur

Cürm ü hatalar gide

Bayram o bayram olur

?..

Hüzn ü keder def ola

Dilden hicabref ola

Cümle günah affola

Bayram o bayram ola ?´

(ıyd: Bayram, cürm: günah )

Görüldüğü gibi, gönül eriAlvarlı Efe hazretlerinin görmüş gözü, bir tamam eylemiş sözü.?´Cümle günah def ola bayram o bayram ola.´´

Evet bayramın gerçek manası Alvarlı hocanın güzel şiirinde tarif ettiği gibidir. Müminin asıl en büyük bayramı, hayatta ve öbür alemde bu manalar yaşanıp, tahakkuk ettiği zaman vukua gelir.

Ve eski, tek yaprak bayram kartlarında yazıldığı gibi:

Bayramınız mübarek olsun. Hayırlar getirsin bize ve tüm İslam alemine?

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?