Belediyelerin otobüs işletmeleri ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin %51 veya daha fazlası belediyelere ait şirketler bu uygulamadan yararlanmayacaktır.
KDV Kanunu´nun 7104 sayılı Kanun ile ihya edilen 38. maddesi kapsamında yukarıda belirtilen şartlar dâhilinde hasılat esaslı vergileme uygulaması, Kararın yayımını izleyen ay başı olan 1 Mart 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünün Avantajları Ve Dezavantajları
|
Avantajları |
Dezavantajları |
|
Daha sade ve kolay uygulanabilmesi, |
İlgili sektör veya meslek grupları doğru belirlenemeyebilir. |
|
Düz, sabit oranlı bir KDV rejimi olması, |
Yüklenilen KDV´si yüksek olan mükellefler için Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulü dezavantajlı olabilir. |
|
Daha az vergi ödenebilecek olması, |
Hasılat oranına uygulanacak olan oranın Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yüksek belirlenmesi halinde hesaplanan vergi, indirim mekanizması (eski sistem uygulanması halinde) uygulanarak hesaplanan vergiden yüksek çıkabilir.* |
|
Maliyetleri ve yüklendiği KDV´yi arttırmak amacıyla sahte fatura kullanan mükelleflerin Hasılat Esaslı Vergilendirme yöntemini seçmesi halinde daha az vergi ödeyebileceklerdir. Bu nedenle sahte fatura bulma yoluna gidilmesinin de azalabilecek olması, |
Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünü seçen mükelleflerin hesapladıkları KDV düşük çıkabilecekken Gelir Vergisi yüksek çıkabilir. Bu nedenle mükellefin toplamda ödeyeceği vergi yükselebilir. |
|
Daha az vergi ödeneceğinden vergi kayıp ve kaçağı olgusunun minimuma indirilebilmesi, |
Hizmet sektöründe faaliyet gösteren mükelleflerin yüklenimleri (maliyetleri) düşük olabilecekken mal alım-satımı yapan mükelleflerin yüklenimleri (maliyetleri) yüksek olabilecektir. Bu nedenle ödeyecekleri KDV açısından Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünü seçen hizmet sektöründeki mükellefler dezavantajlı olabilecekken mal alım-satımı yapan mükellefler avantajlı olabilir. |
|
Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünü seçmek ihtiyari olması, |
Bölgelere göre aynı hizmet sektöründe faaliyet gösteren mükelleflerin hasılat tutarları farklılık gösterebilmektedir. Örneğin; Ankara ilinin Çankaya ilçesinde hizmet veren berberin kestiği saç için aldığı ücret ile Sincan´da bulunan berberin aldığı ücret farklı olabilecektir. Hasılatı yüksek olan yüksek vergi ödeme dezavantajına sahip olabilecektir. |
* Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünün dezavantajlı kısmına örnek verecek olursak; İşletme Hesabına göre vergilendirilen berberlerin yaptıkları hizmet karşılığında talep etmeleri halinde Hasılat Esasına göre vergilendirilecekleri ve elde ettikleri hasılat tutarına %10 vergi oranı uygulanacağının Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile belirlendiği varsayılmıştır. Mükellefin yaptığı berberlik faaliyetinden 10.000,00-TL hasılat elde ettiği ve bu hasılatı elde etmek için yaptığı masrafların 5.000,00-TL olduğu varsayımından hareketle vergi idaresine ödeyeceği KDV ile GV´nin ne kadar olduğunu hesaplayalım. (KDV Oranı:%18, GV Oranı:%15 alınacaktır.)
|
Hasılat |
10.000,00 |
|
KDV (%18) |
1.800,00 |
|
Toplam: |
11.800,00 |
|
Yüklenilen KDV (5.000,00 x 0,18) |
900,00 |
|
Hasılat Esasına göre Ödenmesi Gereken KDV (11.800,00 x 0,10) |
1.180,00 |
|
Ödenmesi Gereken GV [(10.000,00 + 1.800,00) ? (5.000,00 ? 900,00 ? 1.180,00) x 0,15] |
708,00 |
|
Toplam Ödenen Vergi |
1.888,00 |
(Yukarıdaki örnekte mükellefin Hasılat Esaslı Vergilendirme yöntemini seçmemesi halinde ödenecek toplam vergi tutarı 1.650,00-TL olarak hesaplanmıştı.)
Örnekten de anlaşılacağı üzere Hasılat Esaslı Vergilendirme yöntemini seçen mükellefin bazı durumlarda toplamda daha fazla vergi ödediği görülecektir
SONUÇ
Sonuç olarak bu öngörülen düzenleme mevcut sistemden yani klasik vergi indirimi uygulamamızdan bir farklılık arz etmektedir. Yukarıda avantajları ve dezavantajları ile birlikte değerlendirildiğinde mükellefler seçimlik haklarını kullanacak ve toplam vergi miktarları eski ve yeni sisteme göre kıyas yapılarak seçilebilecektir. Bu daha çok küçük işletmeler için büyük bir kolaylık sağlayabilecektir. Ayrıca mükellefler sahte fatura kullanma eğiliminde olmayacak ve söz konusu vergi suçunun işlenmesi oranları düşebilecektir. Böylelikle denetimlerde ortaya çıkan sorunlar azalmış olabilecektir. Ama bazı işletmeler; ?Bu kolaylığa rağmen yüklendiğim KDV daha yüksek ya da toplam ödeyeceğim vergi daha yüksek ? ? diyebilir. Dolayısıyla bu durumda işletme bu sistemi tercih etmek yerine normal beyannameli sistemi (indirim mekanizmasını) tercih etmek isteyebilir. Burada mükelleflerin her biri kendi değerlendirmelerini kendisi yapacak, hangi sistem kendisi açısından daha kolay, daha uygulanabilir ise o olacaktır. En önemli bir diğer husus ise; Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından her meslek grubu, sektörü ve alt sektörler için ayrıntılı çalışmalar yapmalı ve o çalışmalara göre, işin doğası gereği mükelleflerin daha az vergi ödeyeceği bir oran belirlenmelidir. Böylelikle mükellefler tarafından kolay, sade uygulanabilir ve daha az vergi ödeneceği tespiti yapılması halinde Hasılat Esaslı Vergileme usulünü rahatlıkla seçebileceklerdir.
