Her 7 çiftten birinin çocuk sahibi olmakta zorlandığı Türkiye, dünyada en fazla tüp bebek tedavisi yapılan ülkeler arasında ilk 10´da yer alıyor.
Yılda yaklaşık 42 bin tüp bebek tedavisinin yapıldığı Türkiye, bu sayı ile Dünya sıralamasında 9, Avrupa sıralamasında ise 6´ıncı sırada yer alıyor. Dünyadaki rakamlara baktığımızda her yıl yapılan yaklaşık 1 milyon 6 yüz bin tüp bebek tedavisi sonrasında yılda yaklaşık 4 yüz bin tüp bebeğin dünyaya geldiğini görmekteyiz.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2 milyon çift, bebek sahibi olamıyor ya da olmakta zorlanıyor. Kadın ya da erkekten kaynaklanan sağlık sorunları nedeniyle çocuksuzluk sorunu yaşayan çiftlerden bazıları çareyi tüp bebek merkezlerinde arıyor. Sorunu gizlemeyip tedavi için çözüm arayanlar çiftler, yılda yaklaşık 42 bin tüp bebek tedavisi yaptırıyor. Bu sayı, Türkiye´yi dünya sıralamasında ilk 10´a yükseltiyor. Ancak Türkiye´de, tüp bebek tedavileri yeterince desteklenmiyor. Çiftlerin pek çoğu aile ve mahalle baskısı nedeniyle tedaviye yanaşmazken maddi kaygılar da çiftleri düşündürüyor.
Hal böyle olunca da tüp bebek tedavisi almak isteyen çiftler sosyo-ekonomik nedenler doğrultusunda, Sosyal Güvenlik Kurumu´ndan(SGK) destek almak istiyorlar.
Tüp bebek tedavisi almak isteyen çiftler belirli koşulları sağladığı takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından - yetersiz olmakla beraber- devlet desteğini elbette alabilmektedirler.
Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı, tüp bebek tedavileri ile ilgili güncel çalışmalar yapmayı sürdürürken, sürekli yenilenen ?Tüp Bebek Yönetmeliği´ de Türkiye vatandaşlarına tedavi sürecinde destek olmayı hedefliyor.
Sigortalıya Tüp Bebek Desteği
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu´nun 63 üncü maddesinde yardımcı üreme yöntemi tedavileri finansmanı sağlanacak sağlık hizmetleri arasında sayılmış ve genel şartlar belirtilmiştir. Ayrıca Sağlık Uygulama Tebliği´nin 2.4.4.İ- Yardımcı Üreme Yöntemi Tedavileri adlı maddesinde de açıklanmıştır. 2018 yılında yürürlükte olan kanunlar ve tebliğler ile doğrulandığı üzere, yardımcı üreme teknikleri (tüp bebek tedavileri) konusunda SGK desteği almak mümkün.
Tüp Bebek İçin SGK´dan Destek Almak İçin:
a) İnvitro Fertilizasyon (IVF) (Klasik Tüp Bebek işlemi)
Evli olmakla birlikte daha önceki evliliklerinden çocuk sahibi olup olmadığına bakılmaksızın evlat edinilmiş çocukları hariç mevcut evliliğinde çocuk sahibi olmayan genel sağlık sigortalısı kadın ise kendisine, erkek ise bakmakla yükümlü olduğu karısına, en fazla üç deneme ile sınırlı olmak üzere uygulanan IVF tedavilerine ilişkin giderler, aşağıda belirtilen şartların birlikte gerçekleşmesi halinde Kurumca karşılanır.
- Yapılan tıbbî tedavileri sonrasında normal tıbbî yöntemlerle çocuk sahibi olamadığının ve ancak yardımcı üreme yöntemi ile çocuk sahibi olabileceğine dair sağlık kurulu raporu düzenlenmiş olması,
- 23 yaşını doldurmuş, 39 yaşından küçük,
- Uygulamanın yapıldığı merkezin Kurum ile sözleşmeli olması,
- En az beş yıldır genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi olup, 900 gün genel sağlık sigortası prim gün sayısının olması veya halen genel sağlık sigortalısı olan kadının bu bentteki koşulları taşımaması halinde eşinin gerekli koşulları sağlaması,
- Son üç yıl içinde diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamamış olduğunun Kurumla sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulları tarafından belgelenmesi.
IVF tedavisine başlanan kadının IVF uygulama tarihinde (embriyo transferinin yapıldığı tarih) 40 yaşından gün almış olması durumunda, IVF tedavisine ait bedeller Kurumca karşılanmaz. Ancak kadının 40 yaşından gün aldığı tarihten önce düzenlenmiş geçerli sağlık raporunun bulunması ve rapor tarihinden itibaren 30 gün içinde embriyo transferinin gerçekleştirilmiş olması durumunda, IVF tedavisine ilişkin sağlık hizmetleri Kurumca karşılanır.
IVF bedellerinin ödenebilmesi için IVF uygulanacak kadında gebeliğin sürdürülmesine engel olabilecek sistemik hastalık bulunmaması gerekmekte olup gebeliğin sürdürülmesine engel olabilecek sistemik hastalığın bulunmadığının IVF tedavisi için gerekli sağlık kurulu raporunda belirtilmesi yeterlidir.
Harp malullüğü kapsamında aylık almakta olan harp malullerinin kendileri ve bunların eşleri, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre malullük aylığı almakta olan vazife malullerinin kendileri ile bunların eşleri, bu Kanunun 47 nci maddesi ile 5434 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi ve mülga 45 inci maddesi kapsamında vazife malulü olarak aylık almakta olan vazife malullerinden ise başkasının yardımı ve desteği olmaksızın yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanların kendileri ile bunların eşleri, 900 gün genel sağlık sigortası prim gün sayısının olması ve son üç yıl içinde diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamamış olması şartları aranmaz.
b) Kök Hücre Vericisi Kardeş Doğmasına Yönelik IVF Tedavisi(Hasta Çocuk Sahibi Olup Tekrar Çocuk Sahibi Olmasını İstemesi Hali)
Hasta çocuk sahibi olup, tedavisinin başka tıbbî bir yöntemle mümkün olmaması ve tıbben zorunlu görülmesi halinde bu çocuğun tedavisi amaçlı preimplantasyon genetik tarama yapılarak uygun kök hücre vericisi kardeş doğmasına yönelik olarak, bünyesinde kemik iliği transplantasyon merkezi bulunan üçüncü basamak sağlık hizmeti sunucuları sağlık kurulları tarafından hasta çocuk adına düzenlenen bu durumların belirtildiği tıbbi genetik uzmanının yer aldığı sağlık kurulu raporuna dayanılarak yapılan IVF tedavilerine ilişkin giderler, SUT´un 2.4.4.İ-2 maddesinde yer alan hükümler uygulanmaksızın Kurumca karşılanır. Bu durum dışında preimplantasyon genetik tarama ve bu işlem ile birlikte yapılan IVF bedelleri Kurumca karşılanmaz.
Aileler, söz konusu sağlık kurulu raporuna istinaden Kurumla sözleşmeli üremeye yardımcı tedavi merkezlerinden (tüp bebek merkezi) birine başvurabilirler.
Tüp Bebekte 2018 Yılı Devlet Desteği Ne Kadar?
Yardımcı üreme yöntemi tedavilerinde birinci denemede %30, ikinci denemede %25, üçüncü denemede %20 oranında olmak üzere bu tedaviler için belirlenen bedeller üzerinden katılım payı alınır.
Yardımcı üreme yöntemi katılım payları, tedavinin sağlandığı sağlık hizmeti sunucusunca kişilerden tahsil edilir.
İlaçlar için ise rapor alınması durumunda ilaç masraflarının %80´i de devlet tarafından karşılanmaktadır.
Tüp Bebek Fiyatları Ne Durumda?
Ülkemizde güncel tüp bebek tedavisi fiyatları, 2018 yılı itibarı ile 6000 TL ila 10000 TL civarında değişmektedir. Anlaşmayı ve tedavi görmeyi düşündüğünüz tüp bebek merkezi ile mutlaka bir ön görüşme yapmalı, fiyatlar ve tedavi sürecindeki uygulamalar ile ilgili detaylı bilgi almalısınız.
SONUÇ
- Tedaviyi görecek kişinin en az beş yıldır genel sağlık sigortalısı ya da sigortalı kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişi olması gerekir. Yani kendiniz ya da eşiniz üzerinden 900 gün genel sağlık sigortası prim gün sayınızın olması gerekir.
- Son 90 gün aktif çalışıyor olmak
- Yapılan tıbbi tedaviler sonucunda normal yöntemlerle çocuk sahibi olunamadığına ve ancak yardımcı üreme teknikleri ile çocuk sahibi olunabileceğine dair sağlık kurulu raporu alınmalıdır.
- Tüp bebek tedavisi bedellerinin ödenebilmesi için, tedavi görecek olan kadında gebeliğin sürdürülmesine engel bir rahatsızlık bulunmadığına dair onayın da kurum raporunda yer alması gerekir.
- Başvuranlar 23 yaşından büyük, 39 yaşından küçük olmalıdır. Tüp bebek tedavisi sürecinde embriyo transferinin yapıldığı gün, kadının 40 yaşından gün almamış olması gerekir.
- Tüp bebek tedavisinin yapıldığı merkezin Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşması bulunmalıdır.
- Sosyal Güvenlik Kurumu yönetmeliğinde yer alan bilgilere göre, tüp bebek tedavisinde birinci denemede %30, ikinci denemede %25, üçüncü denemede %20 oranında olmak üzere bu tedaviler için belirlenen bedeller üzerinden katılım payı alınır.
- En az 3 senedir resmi evli olmalıdır.
