?>

Covid-19 Psikolojiye Etkisi

Covid-19 Psikolojiye Etkisi

3 yıl önce

<p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">COVİD-19 vir&uuml;s&uuml;, SARS-CoV ve MERS-CoV&rsquo;unda i&ccedil;ine bulunduğu betacoronavirus (beta- koronavir&uuml;s) ailesi i&ccedil;inde yer alan bir vir&uuml;s t&uuml;r&uuml; olup, 2019 yılında ortaya &ccedil;ıkıp kısa zaman i&ccedil;erisinde hızla t&uuml;m d&uuml;nyayı etkisine almış ve durum k&uuml;resel bir salgın yani &ldquo;pandemi&rdquo; olarak ilan edilmiştir.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Başlıca solunum yolu enfeksiyonuna neden olan bu vir&uuml;s bireylerin sadece fiziksel sağlığını tehdit etmekle kalmayıp aynı zamanda ruhsal sağlık &uuml;zerinde de hem akut hem de uzun vadeli etkiler ortaya &ccedil;ıkarabilmektedir.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">&Ouml;zellikle salgının ortaya &ccedil;ıkışı ve vaka sayılarının arttığı d&ouml;nemlerde bireylerin artan d&uuml;zeyde korku, endişe ve stres algıladığı g&ouml;zlenmiştir. &Ouml;nceki &ccedil;alışmalarda, ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS) gibi bulaşıcı hastalıkların bireylerin anksiyete, depresyon ve stres d&uuml;zeylerini artırabildiği g&ouml;sterilmiştir.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Bunun yanında salgına y&ouml;nelik temel &ouml;nlem olan sosyal izolasyon bireylerin yaşam bi&ccedil;imini ve alışkanlıklarını dramatik bi&ccedil;imde değiştirmiştir. Bu değişimlerden ikisi uzaktan eğitim ve işyerlerinin &ccedil;alışanlarına evden &ccedil;alışma fırsatı sunmasıdır. Bir y&ouml;n&uuml;yle bu salgın t&uuml;m d&uuml;nyada &ldquo;online&rdquo; sistemlerin işleyişinin test edildiği, iş yapma şekillerinin değiştiği yeni bir d&ouml;neme kapı a&ccedil;mıştır. Zorunlu izolasyon nedeniyle sosyal ilişkiler azalmış ve yalnızlık duygusu artmıştır.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Bu salgın, toplumsal ve ekonomik d&uuml;zeni derinden etkileyen, kurumlara y&ouml;nelik g&uuml;ven duygusunu sarsan, değerleri sorgulatan, belirsizlik ve korkunun h&acirc;kim olduğu evrensel bir varoluşsal kriz oluşturmuştur. Vir&uuml;s&uuml;n g&ouml;zle g&ouml;r&uuml;lememesi ve toplumun t&uuml;m kesimindeki bireylerin risk altında olması salgını k&uuml;resel bir travmaya d&ouml;n&uuml;şt&uuml;rm&uuml;şt&uuml;r. Travma sonrası beklenen psikolojik tepkilerin tamamı salgın d&ouml;neminde adım adım g&ouml;zlenmiştir. Yaşanan belirsizlikle birlikte hastalık kapma endişesiyle yaşanılan korku, mutsuzluk, &uuml;mitsizlik, &ccedil;aresizlik gibi duygular da salgın halini almıştır.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Hastalık salgınları sadece bireylerin fiziksel sağlığını etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda enfekte olmamış n&uuml;fusun psikolojik sağlığını ve refahını da etkilemektedir. Bu d&ouml;nemde yaşanan &ouml;l&uuml;mlerde k&uuml;lt&uuml;rel ve dini rit&uuml;ellerin ger&ccedil;ekleştirilememesi, yakınlarıyla vedalaşamama gibi trajik sonu&ccedil;lar, yas s&uuml;recinin ertelenmesi ve tamamlanamamasına yol a&ccedil;maktadır.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Covid-19 sadece bir medikal sağlık krizi olarak değil, aynı zamanda akıl sağlığı i&ccedil;in de acil durum olarak d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lmelidir. Bulaşıcı hastalıklar sadece bireylerin fiziksel sağlığını etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda enfekte olsun olmasın t&uuml;m n&uuml;fusun psikolojik sağlığını ve refahını da etkilemektedir.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Salgınlarda enfekte kişilerle en yakın teması olanlar sağlık &ccedil;alışanlarıdır. S&uuml;re&ccedil;te salgın ile m&uuml;cadele ederek aktif rol oynayan bu kişiler y&uuml;ksek d&uuml;zeyde bulaşma riski taşımaktadır. &Ouml;zellikle yoğun bakım ve acil servislerde &ccedil;alışan sağlık personellerinin ruh sağlığı ciddi d&uuml;zeyde olumsuz etkilenmektedir.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">SARS salgını d&ouml;neminde boylamsal yapılan bir &ccedil;alışma bu s&uuml;re&ccedil;te g&ouml;rev alan sağlık personelinin salgından bir yıl sonra bile hala y&uuml;ksek stres d&uuml;zeyine sahip olduğunu g&ouml;stermiştir. Hatta bu kişiler &ldquo;SARS mağduru&rdquo; olarak adlandırılmıştır. Normal pop&uuml;lasyonla kıyaslandığında anlamlı d&uuml;zeyde y&uuml;ksek depresyon, anksiyete ve travma sonrası stres semptomları g&ouml;sterdikleri belirtilmiştir.</span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Bu pandemi, toplumsal ve ekonomik d&uuml;zeni, kurumlara y&ouml;nelik g&uuml;ven duygusunu sarsan, yerleşik değerleri &ouml;rseleyen, belirsizlik, korku, endişe pompalayan, &ouml;zellikle yeterli &ouml;zeni g&ouml;ster(e)meyen herkesi vuran, insanoğlunun varoluşsal bir krizidir. </span></span></p> <p style="margin-left:0cm; margin-right:0cm; text-align:justify"><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:Calibri,&quot;sans-serif&quot;">Sağlık altyapımızın gelişmişliği ve kısa s&uuml;rede alınan tedbirler insanımızı &ccedil;ok daha k&ouml;t&uuml; sonu&ccedil;lardan alıkoymuştur. &Uuml;lkemiz ayrıca diğer pek &ccedil;ok &uuml;lkenin aksine zaman iş baskısı ve sağlık riskine rağmen m&uuml;cadeleci, &ouml;zverili ve &ccedil;&ouml;z&uuml;m odaklı, bilgi ve donanım y&uuml;kl&uuml; bir sağlık ordusuna sahiptir. Covid-19 salgınının yarattığı şok, ink&acirc;r, kaygı, endişe ve stres gibi psikolojik sonu&ccedil;ları temel alarak &ccedil;ocuklar, yaşlılar, kadınlar, sağlık &ccedil;alışanları, h&acirc;lihazırda psikolojik bozukluğu olan, psikiyatrik tedavi alanlar gibi y&uuml;ksek riskli grupların &ouml;ncelikli tutularak toplumdaki bireylerin geneli i&ccedil;in kriz ve stres y&ouml;netimi, farkındalık ve şefkat temelli &ccedil;alışmalar, baş etme ve sosyal destek kaynaklarının g&uuml;&ccedil;lendirilmesi y&ouml;n&uuml;nde &ccedil;alışmalar &ouml;nem arz etmektedir.</span></span></p>
YAZARIN DİĞER YAZILARI