Türkiye’nin Akciğerleri Yandı

Son günlerde ülkemizde çok yıkıcı yangınlar başladı. Milli hazinelerimizi kaybettik. Bu durum bütün halkımızı etkiledi. Sekiz kişi hayatını kaybetti, binlerce hayvan telef oldu, insanlar evlerini kaybetti, orman ve tarım arazileri ile bölgedeki sera alanları küle döndü. Yangınların tehdit ettiği köy ve diğer yerleşim yerleri tahliye edildi. Türkiye'de 28 Temmuz'da Antalya'nın Manavgat ilçesinde başlayan ve ardından 6 günde farklı illerde çıkan toplam 144 orman yangınının 134'ü kontrol altına alındı. 5 ilde devam eden 10 yangın için söndürme çalışmaları sürüyor. Günümüzdeki yangınların ezici çoğunluğunun nedeni, doğrudan doğruya insanlar veya insan-kaynaklı dolaylı nedenlerdir. Birçok ülkede yangınların %85 kadarı insan faaliyeti sonucunda başlar. Ne yazık ki insan-kaynaklı bütün yangınlar ihmâl sonucu çıkmaz, bir kısmı insanların sosyolojik çatışmalarının bir sonucu olarak, kasten de çıkarılabilir. Bu yangınların birçok sebebi vardır. Terör, kundaklama, imar vb. nedenleri vardır. Uzmanlar Türkiye'deki yangınların mevsimsel, iklim değişikliği, yaygın bitki örtüsü ve Kızılçam ormanlarının tutuşmaya elverişliliği gibi pek çok sebeple çıkabileceğini ancak bunların yüzde 90'ın üzerinde insan kaynaklı sebeplerle meydana geldiğini söylüyor. Dolayısıyla yangınlarda mücadelede en önemli hususun, yangın esnasında gerçekleştirilen müdahalelerden çok yangın öncesinde alınacak tedbirler olduğu ifade ediliyor. Tabii bütün bunların yanında bir de en büyük sorun olan küresel ısınma vardır. Türkiye'deki orman yangınlarının sayı, sıklık ve şiddeti, Dünya genelinde görülen trendlerden farklı bir yönelime veya niteliğe sahip değildir. Tüm Dünya'da olduğu gibi, Türkiye'de de yangınlar giderek sıklaşmakta ve her bir yangının daha geniş bir araziyi yakma ihtimali artmaktadır. Peki, küresel ısınma nedir diye soracak olursanız size söyleyeyim. İnsanların çeşitli faaliyetleri sonucunda atmosfere salınan gazların sera etkisi yaratarak yeryüzündeki sıcaklığı arttırmasına küresel ısınma denir. Böylelikle iklim değişikliği de başlamış olur. Fark ettiyseniz insanlar dedim çünkü bunu bize doğa yapmadı biz bunu doğaya yaptık. Küresel ısınmanın başlıca etkenleri fosil yakıtların (kömür, petrol, linyit vb.) kullanılması, bitki örtüsünün tahrip edilmesi, sanayileşme, plansız kentleşme, hızlı nüfus artışıdır. Bu etkenlerin bazılarının sonucunda da sera etkisi ortaya çıkmaktadır. En büyük örneklerinden birine 2019 yılında başlayıp 240 süren Avustralya’da başlayan orman yangınını verebilirim. Bu yangının sebebi iklim krizi ve bunun ana sebebi ise küresel ısınmadır. Bu yangın sonucunda 1 milyar hayvan hayatını kaybetti diğerleri ise evlerini kaybettiler. 28 insan yaşamını yitirdi. 1500 ev ve 2500 bina yıkıldı, 6,3 milyon hektarlık alan yok oldu. Yangından dolayı yayılan gazlar neticesinde Sydney’de hava kirliliği maksimum sınırın 11 katına çıktı. Kendi çıkarlarımız için insanlık olarak bizde bir sürü ormanlık alanı yok ettik. Plansız kentleşme sonucunda binalarımıza yer bulabilmek için hiçbir gerekçeyi önemsemeden yıktık. Açgözlü olduğumuz için gözümüzü nereye diksek orayı yok etmeye başlıyoruz. İnsanların tüketim hızına yetişebilmek için yeni yerler yapıyoruz. Nüfus artışı bu plansız kentleşmenin ana sebeplerinden biridir. İnsanlar bulundukları bölgeye sığamadıkları için kendilerine yeni dokunulmamış alanlar seçip orayı kendi istekleri doğrultusunda tahrip etmeye başlıyorlar. Bu tahribin sonucunda geriye ne orman kalıyor ne yeşillik. Umarım hala zamanımız varken bu sorunların parçası olmayı bırakıp çözümlerin parçası olmaya başlayabiliriz. Bu dünya hepimizin ve ona iyi bakmak bizim görevimiz. Bu görevi ciddiye alıp elimizden geleni yapmamız gerekir yoksa kendi sonumuzu kendimiz getiririz. Son olarak birçok yerde yangınların çıkış sebebi ile başsavcılıklar soruşturma başlattı. Umarım en kısa sürede yaralar sarılır ve bu kötü günler geride kalır.