?>

Ülkemizde Dini Eğitimin Tarihçesi

Orhan Arslan

5 yıl önce

Tevhid-i Tedrisat Kanunu´nun Kabul Edilmesi (3 Mart 1924) Ülkemdeki ilk Laik eğitim uygulamasına geçildi. MEB bünyesinde; Tevhid-i Tedrisat Kanununa göre;   İlahiyat Fakültesi ve İmam-·Hatip Liseleri açma görev ve yetkisi verilmiştir.  Buna göre; 1924 yılında  İstanbul Üniversitesi´ne bağlı, süresi 3 yıl olan bir ilahiyat Fakültesi açmıştır. Ayrıca 1923- I924 yılı itibariyle 29 yerde, ilkokula dayalı ve öğretim süreleri 4 yıl olan İmam ve Hatip Mektepleri açmıştır. İlahiyat Fakültesi, 1933 yılına kadar eğitim öğretim faaliyetlerini sürdürmüştür. 1933´te Daru´I-Fünün´da, hem İstanbul Üniversitesi adıyla isim değişikliğine gidilmesi, hem de; kuruluş biçiminde yapılan değişiklikler esnasında İlahiyat Fakültesi program dışı bırakılmış ve kapatılmıştır.   İmam ve Hatip Mekteblerindeki gelişmelere gelince; ilk yıl açılan 29 mektepten 5 tanesi ikinci yıl kapatılmış, 2 tane yenisi açılmıştır. Üçüncü yıl sonunda ise, 8´i kapatılmış 2 tane yenisi açılmıştır. Böylelikle toplam 33 yerde imam ve Hatip Mektebi açılmıştır. Ancak, dördüncü yıla gelindiğinde, İstanbul ve Kütahya İmam ve Hatip Mektebleri hariç hepsi kapatılmıştır. Bu son iki mektep için ise 1930 yılında kapatılma kararı çıkarılmıştır. Ancak, 1930-1931 öğretim yılında yeni öğrenci kaydı yapmayan bu mekteplerin 2.sınıfına geçmiş olan öğrencileri ortaokullara nakledilmişlerdir. 3. ve 4. sınıfa geçenler ise; Mektebe devam ederek mezun olabilme imkanı tanınmıştır. Böylelikle İstanbul ve Kütahya´daki  bu son iki İmam ve Hatip Mektebi fiilen 1932´de kapatılmıştır. Hem İlahiyat Fakültesi, hem de İmam ve Hatip Mekteplerinin kapatılış gerekçesi, öğrenci bulamamaktır. İlginç bir tespittir... 1930´lu ve 1940´lı yıllarda yasak olan din eğitimi ve öğretimi, demokrasiye genişlik kazandırılması ile; birlikte yeniden canlanmaya başlamıştır. 1948´de İmam ve Hatip Kursları, 1951 ´de ise; İmam-Hatip Okulları açılmıştır. 1949 yılında Üniversitesi ilahiyat Fakültesi öğretime başlamıştır. Aynı yıl ilkokullara Din Bilgisi dersleri konulmuştur. Keza, bu dönemde; Kur´an Kurs!arı yaygınlaşma sürecine girmiştir. Dönemin Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri  zamanında;  17 Ekim 1951 tarihinde ilk; 7 İmam-Hatip Okulu öğretime başladı. Sivas İmam Hatip Okulu ile birlikte ilave okullar, 1962 yılında açıldı. 1963-1964 öğretim yılında İmam Hatip Okulları´na ilk defa parasız yatılı öğrenci alınmaya başladı. İHO sayısı 1970-1971 döneminde 72´ye çıktı. Başlangıçta İmam-Hatip Liseleri yalnızca din görevlisi yetiştirmek amacıyla kurulmuştu. Ancak değişen ve gelişen şartlar neticesinde; amaçlarda da değişiklikler yapılması gerekli olmuştur. 1973´te çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile amaçları, hem; "İmamlık, Hatiplik ve Kur´an Kursu öğreticiliği" gibi din görevlileri ve hem de;"yüksek öğrenime eleman hazırlamak" şeklinde yeniden belirlenmiştir.  12 Mart 1971 askeri muhtırasından sonra MEB Talim ve Terbiye Kurulunca hazırlanan ve 14.4.1972 tarih ve 248 sayılı kararı ile onaylanıp yürürlüğe konulan "İmam-Hatip Okulları İdare Yönetmeliği"nin uygulanmaya başlanması üzerine okulların programlarına müdahale edilmiştir. Orta kısmından mesleki (=dini) dersler çıkarılmış, öğrenim süresi de; bir yıl eksiltilerek 3 yıllık devlet ortaokulu haline dönüştürülmüştür. Lise kısmı ise, 4 yıla çıkarılmıştır. Böylelikle 3+4=7 yıllık bir orta öğretim kurumu olmuştur. 1973´ te çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile, diğer okullarla birlikte İmam-Hatip Okulu adı "İmam-Hatip Lisesi" haline dönüştürülmüştür. Bu tarihe kadar mezunları yüksek öğrenim yapabilmek için yalnızca, o dönemde mevcut ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan, Yüksek İslam Enstitülerine girebiliyorlardı. Milli Eğitim Temel Kanunu ile okulların isminde ve amaçlarında yapılan değişiklikler neticesinde diğer bütün meslek ve teknik liselerin mezunları gibi, İmam-Hatip Lisesi mezunları da üniversitelerin bazı bölümlerine girme hakkına sahip oldular. Devamı yarın?
YAZARIN DİĞER YAZILARI