SİVAS
Halk edebiyatında saz şairleri arasındaki atışmalar, taşlamalar gibi karşılaşmalarda aşıklar söyleyecekleri dörtlüklerde dudak seslerinden (b, f, m, p, v) harflerini kullanmamak için iki dudakların arasına bir iğne koyar ve yanılma halinde de iğne dudağa batarak kan çıkmasına yol açar. Asırlardır devam eden Lep değmez yani iğneli aşık geleneği Sivas´ta da sürdürülüyor.
Ermeniler Türk aşıkları yenemeyince
30 yıldır halk ozanlığı yapan ve 7 yıldır da Lep değmez sanatını sürdüren 56 yaşındaki Yavuz Altay Türk aşıkları ile Ermeni aşıkların atışmaları sonrası Ermeni aşıkların Türk aşıkları yenemeyince iğne koyup söylemeyi teklif ettiğini belirterek sanatın bu şekilde ortaya çıktığını söyledi. Lep değmez hakkında bilgi veren Altay, "5 harfi kullanmayalım teklifinin ardından bu süreçten sonra atışmalar içerisinde 5 harfin içerisinde de Peygamber efendimizin ismini söylüyor ve Muhammed Mustafa dediği zaman iki harfi de söylemiş oluyor. Bu durum sonrası aşığımız ´sultan´ diyor ve o şekilde kullanıyor. Geçmişten günümüze aşıklar geleneğinde kalıcı bir eser olarak kaldı" dedi.
"İğneyi 5 harfi söylemememiz
gerektiği için kullanıyoruz"
Aşıklar dalında 36 dal arasında en zoru olanının Lep değmez olduğunu ifade eden Altay, "8´lik, 11´lik ve 15´lik olarak yapılır. Fakat bunlardan en mühim olanı 5 harfi söylememektir. Dudak değdiği için iğneyi koyuyoruz ve bu 5 harfi söylememiz gerektiğinde hatırlatması için kullanıyoruz. İğneyi kullanırken bir çok arkadaşımızın dudağı kanadı ve zarar gördü. Bilinçli öğrenildiyse eğer hiçbir şey olmaz çünkü sen ona konsantre oluyorsun ve ona göre kafiyeler, sefiyeleri seçiyorsun. Kullanmaman kelimeleri söylersen dudağına batabilir veya yutabilirsin. Ben yapan ustalara saygı duyarım. Yapamayan veya yapmak isteyen varsa bir ustadan ders almasını, çok çalışmasını öngörürüm. Geçen yıllarda okullarda Lep değmez dalını yaptık ve şimdilerde gençler beni gördüğünde beni tanıyorlar ve beni Lep değmez ustası olarak adlandırıyorlar. İnsanlar merak da ediyor kimisi denemeye çalışıyor ama gençlere tavsiyem denememeleri gerektiği. Ustalardan eğitim aldıktan sonra deneyebilirler" diye konuştu. (İHA)
Editor : Haberpanelim
