Genel Kurulda teklifin tümü üzerinde Saadet Partisi Grubu adına söz alan Denizli Milletvekili Sema Silkin Ün, AK Parti'nin seçim beyannamesinde "gençlik bankası" kurulmasına yönelik ifade yer alırken, teklifle bir fon kurulmasının öngörüldüğünü söyledi.
Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı, gençleri ilgilendiren tüm başlıkları içeren, kriterleri şeffaf, kaynağı mali disipline uygun, tüm çıktıları denetlenebilir bir "gençlik bankası" kurulmasını önerdiklerini de belirten Ün, "Bankacılık mevzuatına tabi işlemlerden kaçınmak istiyorsunuz. Alıştığınız keyfiyetli düzenin sorgulanmasını istemiyorsunuz. 'Fon' diyerek serveti belli bir zümre arasında dolaştırmak istiyorsunuz. İstediğiniz zaman, istediğiniz kişiye, istediğiniz kuruma keyfiyetle beytülmalden ulufe dağıtmak istiyorsunuz." görüşlerini öne sürdü.
Teklif kapsamında evlenecek çiftlere tanınacak mali imkanlara değinen Ün, "29 Mayıs 2023 tarihi itibarıyla evlenmiş olan tüm gençlere bu ödemeyi yapma borcunuz var." diye konuştu.
Ün, evlenecek çiftlere ödenecek 150 bin liranın, öngörülen enflasyon verilerine bakıldığında gelecek yıl yarı yarıya değer kaybına uğrayacağını söyleyerek, "Asgari ücreti esas alan güncellenebilir bir bedelle oranlanmasını teklifimizde 20 asgari ücret bedelinin verilmesini yetersiz olmakla birlikte kabul edilebilir olarak öneriyoruz." dedi.
İYİ Parti Grubu adına konuşan Ankara Milletvekili Yüksel Arslan, teklifin, ne aile kurumunu güçlendirebilecek ne de gençliğin sorunlarını çözebilecek yeterlilikte olduğunu öne sürerek, "Teklifin içeriği belirlilikten uzak; fon kaynaklarının nasıl kullanılacağı hususunda belirgin bir çerçeve, yaş aralığı, destek tutarı belirlenmemiştir." şeklinde konuştu.
Arslan, Türkiye'nin geçmişte bütçe dışı fonlar konusunda acı tecrübeler yaşadığını ifade ederek, "Sayıları 75'e varan bütçe içi ve bütçe dışı fon oluşturulmuş ve yarattığı mali disiplin ve denetim sıkıntıları dolayısıyla 2000'li yılların başında devamı gerekli görülen 5'i dışında bütün fonlar kapatılmış ve böylece bütçe disiplini sağlanmıştır. Geldiğimiz noktada AK Parti iktidarının bütçe dışı kaynak oluşturma ve burada mali mevzuata tabi olmadan keyfi kaynak kullanma isteğinin devam ettiği anlaşılmaktadır." ifadelerini kullandı.
Fon'un çalışma usul ve esaslarının Hazine ve Maliye Bakanlığınca düzenlenmesini öneren Arslan, "Basına yansıyan ifadelerden öğrendiğimiz kadarıyla evlenen gençlere destek verileceği ifade edilirken 18-27 yaş sınırı getiriliyor ancak mevcut durumda ortalama evlilik yaşı zaten yüksek, bu sınırlama nedeniyle birçok genç bu destekten yararlanamayacak." dedi.
"Fon, Sayıştay denetimine tabi olacak"
MHP Grubu adına konuşan Çankırı Milletvekili Pelin Yılık, ailenin toplumun en önemli birimi olduğunu belirterek, "Evlilikle ilgili TÜİK verilerine bakıldığında 2021 yılında evlenen çift sayısı 561 bin 710 iken 2020 yılında bu sayı 488 bin 355." dedi.
Kanun teklifi kapsamında kurulması öngörülen Fon vasıtasıyla aile kurumunun güçlendirilmesine katkı sunulması, yürütülen destek programlarının etkinliğinin artırılması, hizmetlerin çeşitlendirilmesinin planlandığını anlatan Yılık, "Fon kaynaklarının aile kurumunun korunması ve güçlendirilmesi, gençlerin evliliklerinin daha sağlam temeller üzerine kurulması, gençlerin ve ailelerin sosyal risklere karşı korunması, gençlere gelişim ve girişimlerinin desteklenmesi için kullanılması öngörülmektedir." diye konuştu.
MHP'li Yılık, Fon'un Sayıştay denetimine tabi olacağına da dikkati çekerek, "Gençliğin tanımı üzerinden kavram kargaşası yaratmak doğru değildir. Önemli olan, sosyal devlet anlayışıyla kurulması teklif edilen Aile ve Gençlik Fonu'nun toplumumuza, özellikle aile kurumuna ve gençliğimize yapacağı katkıdır. Bugün aile müessesesini koruyan, gençlerimizin geleceğini ekonomik olarak sübvanse edecek sosyal kararları müştereken desteklemeliyiz çünkü bu gençlik bizim gençliğimiz, aile kurumu bizim toplumumuzun temel yapı taşıdır." ifadelerini kullandı.
"Evlilikten önce gelen ihtiyaçlar var"
HEDEP Grubu adına konuşan Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Aile ve Gençlik Fonu'nun, evlenecek gençleri destekleyerek aile kurumunun sağlamlaştırılması ve gelecek nesillerin sağlıklı aile ortamında yetiştirilmesi amacını taşıdığını ancak bu tanımın, gençleri, aile kurumunun bir uzantısı olarak gördüğünü; bireylik, öz irade ve otonomi gibi kavramları yok saydığını öne sürdü.
Gergerlioğlu, "Bırakın gençler ilk önce birey olsun, ilk önce iş sahibi olsun, atılım, buluş, icat yapsın. Bu konuda önlerini açalım. Evlilikten önce gelen ihtiyaçlar var; birey olma, iş sahibi olma. Tabii ki evlilik son derece önemli bir hadise, bir ihtiyaç ancak evlenme yaşları maalesef hızla yükseliyor. Gençlerin karşılaştığı sosyal riskler aile kurumunun ihtiyaçları doğrultusunda tanımlanmakta ve fonun, bu riskleri ortadan kaldırması ve gençlerin evlenmesini güvence altına alması planlanmaktadır. Ancak bu senaryo gençlerin gerçek sosyoekonomik sorunlarını yansıtmamaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
"Fonun, günümüz ihtiyaçlarına yanıt vermeyen yapısı var"
CHP Grubu adına söz alan Bursa Milletvekili Kayıhan Pala, aile ve gençlik içeriği olan bir kanun teklifinin görüşülmesinden memnuniyet duyduklarını ancak kanun teklifinin Genel Kurula gelmesinin arka planında, hem ailenin hem de gençlerin ihtiyaçlarının bugüne kadar karşılanamadığı gerçeğinin olduğunu savundu.
Teklifin, tanımları, kapsamı, içeriği ve yeni bir fon kurulacak olması nedeniyle bazı çekinceleri olduğunu ifade eden Pala, "Hem ailenin hem de gençliğin bu teklifte karşımıza getirilenden daha geniş bir kapsamda ele alınması zorunluluğu var. Ailenin ve gençlerin bugün asıl öncelikli ihtiyaçlarının karşılanmasına dönük bir teklifin de gelmesi daha iyi olurdu." dedi.
Kamudan elde edilecek kaynakların 5 bakanlık tarafından bir eş güdüm halinde kamu eliyle vatandaşlara aktarıldığı bir kanun teklifiyle karşı karşıya olduklarını dile getiren Pala, "Kamu kaynağının kamu eliyle vatandaşa aktarılması için yeni bir fon kurulmasına ihtiyaç yoktu. Bu konuda görevli bakanlığa bu kaynaklar bir fasıl eklenerek karşımıza getirilebilir ve evlenmek için kaynak bulamayan genç çiftlere kaynak aktarılması bu yolla sağlanabilirdi." diye konuştu.
Pala, kanun teklifinde çocuk yaşta evlilik ve akraba evliliği konularında yapılacak çalışmalar ya da tedbirlerle ilgili bir madde olmamasını da çok yanlış bulduklarını vurguladı.
Pala, "CHP olarak bu kanun teklifiyle ilgili olumsuz düşünüyoruz. Çünkü fonun, günümüz ihtiyaçlarına yanıt vermeyen yapısı var. Zaten bu konuda görevli bir bakanlık var. O bakanlık yerine alternatif bir yapı kurulmasını onaylamıyoruz. Ayrıca fonların denetimiyle ilgili zaten sorunlar var, bu fonun nasıl işleyeceği belli değil. Öte yandan 5 bakanlığın eş güdümle çalışamayacağı da açık." diye konuştu.
"Senelik 5 milyar liralık bir kaynağı sadece gençlere takdim ediyoruz"
AK Parti İzmir Milletvekili Eyyüp Kadir İnan, AK Parti'nin gençlik alanında 79 yılda yapılamayan icraatları 21 yıla sığdırdığını; AK Parti ve Recep Tayyip Erdoğan'ın gençlerin en çok güvendiği parti ve lider olduğunu söyledi.
AK Parti'nin 2023 vizyonuna ulaşmasındaki temel lokomotiflerden birinin gençler olduğunu belirten İnan, AK Parti döneminde yapılan çalışmaları anlattı.
İnan, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
"Bugün AK Parti'nin gençlik noktasında ortaya koyduğu çalışmalar hem geçmişin muhasebesini hem de gelecek perspektifini ortaya koyarak ana bir gayeye eklemlenmektedir. 21 yıldır ortaya konulan bu vizyonla gençlere her türlü imkanı sunan, onların önünü açan, güvenen, her türlü olanağı sağlayan Genel Başkanımız ve Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, bu imkanlarla gençlere aynı zamanda büyük bir vazife ve sorumluluk yüklemektedir. 21 yıldır gençleri yanı başından ayırmayarak, siyasetin her kademesinde çeşitli görevler vererek gençleri yetiştirmiş, gençleri bugünlere kazandırmış ve geleceğe hazırlamıştır. Adım adım Türkiye Yüzyılı'na giderken çok büyük sorumluluk hiç şüphesiz gençlerde olacaktır. Bugünün gençleri Türkiye Yüzyılı'nın öncüleri olacaktır."
Ekonomi meselelerinin gençleri de etkilediğini, AK Parti olarak gençlerin ekonomik meselelerden en az etkilenmesi için ellerinden geleni yaptıklarını ifade eden İnan, "Bu fon aracılığıyla senelik 5 milyar liralık bir kaynağı sadece gençlere takdim ediyoruz. Bu bütçe seneden seneye artarak devam edecek." dedi.
Teklifin Komisyondaki görüşmelerinde tüm partilere çağrıda bulunduklarını dile getiren İnan, "Komisyonda, 'Gelin TBMM olarak Cumhuriyet'in ikinci yüzyılında Aile ve Gençlik Fonu'nu gençlere armağan edelim' dedik. Ama bir genç olarak üzülerek söylüyorum ki 'hayır' diyen partiler oldu. Bugün gençlerin yanında mısınız değil misiniz? Şayet bu fon Aile ve Gençlik Fonu değil de LGBT ve türevlere destek veren bir fon olsaydı 'evet' oyu için şuraya sıraya geçmiştiniz. Bizim LGBT ve türevlerine vereceğimiz hiçbir destek bu fonda olmayacak. Zaten dışarıdan yeterince fon alıyorsunuz." ifadelerini kullandı.
İnan'ın konuşmasının ardından sataşma olduğu gerekçesiyle söz alan CHP'li Pala, İnan'ın, teklifin içeriğiyle ilgili konuşmak yerine başka konuları ele aldığını söyledi.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin ile CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın da AK Parti'li İnan'ın sözlerine tepki gösterdi. CHP'li ve AK Parti'li bazı milletvekilleri arasında karşılıklı laf atmaların yaşanması üzerine TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder birleşime ara verdi. Ara sırasında da CHP'li ve AK Parti'li milletvekilleri arasında laf atmalar sürdü.
TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanvekili, AK Parti Bayburt Milletvekili Orhan Ateş, milletvekillerinin sorularını yanıtlarken, teklif kapsamındaki uygulamalardan sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yararlanacağını ve kredi tutarının günün şartlarına göre güncelleneceğini belirtti.
Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder, teklifin tümü üzerinde görüşmelerin tamamlanmasının ardından birleşimi, saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı./AA/
Editor : Hayrullah Ağkaş
