Ömer ÜN
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Sivas Milletvekili Ulaş Karasu, telefon ve internet abonelerinin tepkisini yüksek sesle dillendirdi.
Karasu, “Saray aklıyla vatandaşın sorunlarını bilmeyen iktidar ve avanaleri yüksek telefon ve internet fiyatlarına kılıf arıyorlar” diyen Karasu, yapılan zamları verdiği soru ve araştırma önergeleri ile TBMM gündemine taşıdı.
Sivas Vekili Karasu, her geçen gün derinleşen ekonomik krizin vatandaşların barınma ve beslenme başta olmak üzere ulaşım ve iletişim gibi temel giderlerini ve telefon/internet faturaları ciddi bir soruna dönüştürdüğünü ifade etti.
En temel insan hakkı olan bu hizmetlerin güvenli, kaliteli ve daima uygun fiyattan sağlanması gerekirken taahhüt süresi dolan tüketiciler paket yenileme işlemleri sırasında yüzde 200-300 zamlarla karşılaştığını kaydeden Karasu, “Önceki yıllarda 24 ay olan tarife taahhüt süreleri, son yıllarda 12 aya indirilmiş, ödenen tarife paketinin üzerine daha önce çoğu ücretsiz olan mobil içerik servisleri, kim aramış uygulaması, paket aşımında yansıtılan bedel, saklama alanı hizmeti, kısa mesajı dinleme bedelleri vb. bedeller eklenince faturalar katlanmaktadır. Faturaya bir de KDV, Özel İletişim Vergisi (ÖİV), damga vergisi, telsiz kullanma ücretleri gibi vergilerin yansıtılmasıyla birlikte faturalar şiştikçe şişmektedir” ifadelerini kullanıyor.
Hisselerinin yüzde 60’ı Türkiye Varlık Fonu’na, yüzde 25’i Maliye Bakanlığı’na ait olan Türk Telekom tarifelerinin dahi vatandaşların alım gücünü zorlayan sınırlarda olduğunu belirten Karasu, “Enflasyon güya yüzde 52, ama vatandaşın faturaları katlanıyor. İktidar ve avaneleri fahiş fiyatlara kılıf arıyorlar” dedi. Telekom CEO’su Ümit Önal’ın “damacana hesabı” yaparak “Türkiye'de bugün ortalama 4 kişilik bir ailede yaşadığımızı düşünelim. Bu ailede de kullanma suyu değil de, diğer su tüketimlerini düşünelim. Herhalde ortalama 5 ile 8 damacana su tükettiğimizi düşünelim. Bu rakamın 600-800'lik rakama geldiğini söylersek yanlış bir şey söylemiş olmayız. Buradan bir alegori yapalım: operatör tarifeleri ya da müşteri fiyatları sudan ucuz dersek, yanlış olmaz" dediğini hatırlatan Karasu, “Bu sözler, Saray’ın yaklaşımların bir tezahüründen başka bir şey değildir” diyen Karasu, “İletişim harcamaları için Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) verilerine bakmak gerekir. Dernek, her yıl 4 kişilik bir ailenin iletişim/haberleşme maliyetini açıklamaktadır. Söz konusu hesaplama 1 sabit hat, 1 ev interneti ve 4 mobil abonelik üzerinden hesaplanmaktadır. Derneğin açıkladığı verilere göre 2023 yılında 4 kişilik bir ailenin aylık iletişim maliyeti 745 lira olmuştur. 2024 verilerini henüz açıklamamış olmasına karşın, en çok kullanılan tarifeler üzerinden bakıldığında şu anda 1 sabit telefon, 1 ev interneti ve 4 mobil abonelik için toplamda aylık 2 bin 350 lira, yıllık olarak ise 28 bin 200 lira ödemek gerekmektedir. Yani 4 kişilik bir aile, her ay operatörlere damacana suya ödediğinin yaklaşık 3 katını vermektedir” diye konuştu.
Ortalama paketlerle yapılan bu hesaplamaya göre iletişim maliyeti 2023 ortalamasına oranla, yüzde 215 artmış durumda olduğunu dile getiren Karasu, buna karşın yapılan yatırımların da sorgulanması gerektiğini belirtti. Önergesinde, önceki bakanların ihalesinin 2023 yılında yapılacağını açıkladığı 5G ihalesiyle ilgili hazırlık sürecinin başlamasını beklenmesine karşın, son Orta Vadeli Program’da (OVP) Türkiye’nin 5G’ye geçişine ilişkin hazırlık takvimin 2025 yılının son çeyreğine ötelendiğini anımsattı.
Karasu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun yanıtlaması talebiyle verdiği önergesinde “2024 yılı verilerine göre, mobil internete en düşük fiyat ödeyen ülkeler sıralamasında ülkemizin yeri neresidir? Son bir yıl içinde, Türk Telekom operatörün en düşük paket üzerinden değerlendirilmesiyle internet paket ücretlerine yapılan zam miktarı ne kadardır? GSM operatörlerinin uyguladığı yüksek fiyat politikaları ve ek ücretlerle ilgili olarak bakanlığınızın son bir yılda yaptığı denetim ve denetimlerinin içeriği ve sonuçları nelerdir? Fiyat politikalarının belirlenmesindeki kriterler nelerdir, bunun vatandaş üzerindeki etkileri hakkında bakanlığınız tarafından yapılan çalışmalar nelerdir? Önergenin yanıtlandığı tarih itibariyle, son üç yıl içinde GSM operatörleri arasında haksız fiyat uyguladığı gerekçesiyle yaptırım uygulanan şirket var mıdır? Var ise yaptırımın içeriği nedir?” sorularına yanıt istedi.
Editor : Adem Sabit NALBANT
