Hafta sonu gazetemiz İrade’yi okurken bir ilan dikkatimi çekti. Sivas Valiliğinin kuruluşlarından olan Kültür A.Ş., Hara Restoran için kiralama ilanı vermiş. Önce inanamadım, dikkatlice okudum, maalesef ilan gerçek. Bu güzel işletme demek ki doğru bir şekilde işletilememiş. Artık işletmeyi sürdüremiyorum, ilana çıkalım, bir talipli gelir, işletmeyi kiralar, o gelsin işletsin denilmiş gibi görünüyor.
Bu durumdan rahatsız oldum ve detaylı bilgi almak için birkaç kişiyi aradım. Birisi “sahaya giriş ücretli olduğundan, park ücreti vermemek için kimse gelmiyor ondan dolayı kiraya vermek istemişlerdir” dedi. Bir başkası “Orayı Kültür A.Ş. değil de bir başka kamu şirketi olan Buruciye A.Ş. işletiyor” dedi. Bir başkası ise “Buruciye A.Ş. işletmecilikte oldukça başarılı, her yıl iyi kâr elde eden bir bilançoya sahip; kiralama gerekçesi başka bir sebepten dolayı olabilir” dedi.
Başka yorumlarda var, ama burada anladığım kadarıyla Valiliğe ait işletmelerin sahada olmasını istemeyen bir klik var gibi. 2019 yılında yapılan, işletmecisi Buruciye A.Ş. olan ve günlük 50 tondan fazla süt işleyen Sivtaş altın yumurtlayan bir tavuk gibiyken, bu işler bize göre değil denilip Tarım Kredi Kooperatifine devredildiği gibi şimdi de restoran işletmeciliği bizim işimiz değil denilip özel sektöre devredilecek gibi. Yazık, gerçekten çok yazık. O kadar emekler veriliyor, markalar oluşturuluyor, sonra bir anda birileri bir karar veriyor, “biz yokuz bu işte”. Böyle olmamalı, yine diyorum verilen onca emeğe yazık. Buruciye’de, Kültür A.Ş.’de marka değeri olan, yüzlerce çalışanıyla ilimizin önemli işletmeleri. Bunlara ait kapanan her işletme, marka değerine yapılan ağır darbelerdir. Buruciye A.Ş. o restoranı işletemiyorsa Kültür A.Ş. çok rahat işletebilir, çünkü o sahada yaptıkları başka işleri de var, gayette güzel yapıyorlar.
Özel sektör karşıtı değilim. Hizmet sektöründe kamu tarafından yapılan tesislerin özel sektöre devredilmesine karşıyım. Bu sektörde yapılan kamu yatırımları bir denge unsurudur. Özel sektör gibi kâr maksatlı çalışmak birinci öncelikleri değildir, halka hizmettir asıl öncelikleri. Kamu işletmelerine güvenle gidilir. Bu kararı veren iradenin bunu bilmiyor olmaması mümkün değildir.
Buna benzer bir örnek önceki dönem Belediye Başkanı Sami Aydın zamanında yaşanmıştı. Paşabahçe’de ki yamaç evleri yaptıklarında kiralamaya çıkmışlardı. Sami beye bizzat kendim, belediyenin yamaç evlerini işletmesinin daha iyi olacağını söyledim. Başkasına kiraya vererek yanlış yaptıklarını, mekânın uzak olmasından dolayı oranın kontrolünün zor olacağını, daha çok para kazanma hırsıyla işletmecilerin gayri meşru işlere tevessül edebileceklerini, kiracıyı çıkarmalarının zor olacağını, bundan da en çok belediyenin ve başkan olarak kendisinin zarar göreceğini açık açık söyledim. Nitekim öyle de oldu, bir sürü hoş olmayan şeyler yaşandı. Burada da olacak olan bu. Görünen köy kılavuz istemez demişler.
Sivas Valisi Dr. Yılmaz Şimşek’in yukarıda bahsettiğim kliklerin etkisinde kalacağını sanmıyorum. Kocaman tesisler yapılmış, işletecek şirketlerde var. Harıl harıl çalıştırılır oralar, çalıştırılmak zorunda. Başındaki yöneticiler yapamıyor mu, yapanı getirirsiniz. Şirketleri birleştirmek, çalışan sayısını düşürmek, işletmeleri elden çıkarmak doğru bir işletme stratejisi değildir. Esası, var olana sahip çıkmak, taş üstüne taş koymaktır.