Kamuoyunda SGK ve Maliye borçlarını yapılandıran kanun olarak bilinen ?Torba Kanun", sadece yapılandırma ve vergi affı olarak karşımıza çıkmıyor aynı zamanda borcunu ödeyemeyen milyonlarca Bağ-Kur sigortalılarını da ilgilendiriyor. 31/5/2018 tarihi itibarıyla prim borcu olan ve ödeme yapmayan Bağ-Kur´luların, sigortalılık sürelerinin durdurulması, prim borçlarının silinmesi, talep edilmesi hâlinde durdurulan sigortalılık sürelerinin ihya edilmesi de amaçlanmaktadır.
Öncelikle kimler kanun kapsamına girecek ve faydalanacak açıklamaya çalışalım.
Kimler Faydalanabilecek?
31.05.2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunması şartıyla;
- Eski Bağ-Kur sigortalı olarak tescilleri yapılanlar,
- SGK 4/1-b kapsamında sigortalı olanlar
- Eski Bağ-Kur (2926 sayılı Kanununa tabi) tarım sigortalı olarak tescilleri yapılanlar,
- Tevkifata istinaden geriye dönük olarak Tarım Bağ-Kur Kanunu kapsamında tescili yapılanlar,
- Belirtilen sigortalılardan değişik yapılandırma kanunlarına göre prim borçlarını yapılandırdıkları hâlde (yapılandırma borcunun tamamını ödeyenler hariç) yapılandırması bozulanlar veya yapılandırmasının iptali için yazılı talepte bulunanlar,
- Yukarıda belirtilen Bağ-Kur sigortalılardan SGK´ya olan borçlarını SGK kanununa göre ertelenmiş sigortalılardan yazılı talepte bulunanlar ile
- Bağ-Kur sigortalılardan SGK´ya olan prim borçlarını tecil ve taksitlendirenlerden, tecil ve taksitlendirmesi bozulanlar veya tecil ve taksitlendirmesinin iptali için talepte bulunanlar,
31/5/2018 tarihi ve öncesine ait sigortalılık sürelerini durdurarak Bağ-Kur borcundan kurtulabilirler veya Bağ-Kur borçlarını yeniden yapılandırarak taksitler halinde ödeyebilirler.
SGK Başvuru Şartı Aramaksızın Kendiliğinden Borcu Silecek
Yukarıda sayılan sigortalılardan, prim borcu bulunanların, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31.07.2018 tarihine kadar ödememeleri veya yapılandırmamaları yahut tecil ve taksitlendirmemeleri hâlinde, 31.07.2018 tarihine kadar ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılıkları;
- 2 aylık ödeme süresinin sonunda, 31.5.2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanlardan hiç prim ödemesi olmayanların sigortalılığı oluşturulacak program aracılığıyla tescil tarihi itibarıyla (76) terk koduyla,
- Prim ödemesi olanlardan ise tecil taksitlendirmesi ve yapılandırması bitmiş olan sigortalıların sigortalılığı, oluşturulacak program aracılığıyla prim ödemelerinin karşıladığı ayın sonu itibarıyla (76) terk koduyla,
SGK, kendiliğinden başvuru şartı aramaksızın durduracak ve prim borçlarını silecektir. Örneğin vergi mükellefiyet kaydına istinaden 01.01.2013 tarihinde sigortalılığı başlayan ve sigortalılığı kesintisiz devam eden, 31.7.2018 tarihine kadar hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalı Nihal Hanım´ın, 01.08.2018 tarihinde, 31.5.2018 tarihi itibarıyla sigortalılığı durdurulacak ve 31.5.2018 tarihine kadar olan borcu silinecektir.
Hazirandan İtibaren Yeniden Başlatılacak
Durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu sürelere ilişkin SGK alacakları takip edilmeyecek.
Sigortalılıkları durdurulan Bağ-Kur´lulardan çalışmaya devam edenlerin sigortalılıkları 01/06/2018 tarihi itibarıyla yeniden başlatılacaktır.
Durdurulan Süre Yeniden Talep Edilebilir mi?
Bu kapsamda Bağ-Kur´lukları durdurulup hizmeti silinenler daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi hâlinde durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı, talep tarihinde belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden borç tutarı hesaplanarak ihya edilecektir.
Hesaplanan borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
Tebliğ edilen borç tutarının bu süre içinde tamamen ödenmemesi hâlinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu kapsamda ödenmiş olan tutarlar ilgilinin prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecektir.
İhya edilerek kazanılan hizmet süreleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacaktır.
Bu kapsamda sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında 01/01/2012 tarihinden bu kanunun yürürlük tarihine kadar durdurulan süreler için genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmayacaktır.
Dr Mali Müşavir Neslihan DERELİ
