Doğum parası ya da halk arasındaki tabiriyle çocuk parası milyonlarca çalışan anneyi ilgilendiren ve sık sorulan bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle milyonlarca çalışan annenin daha fazla çocuk yapmasını teşvik edici bir uygulama olarak karşımıza çıkmakla beraber kıymetli bütün anneleri ya da anne adaylarını ilgilendiren yasal bir düzenlemedir.
15 Mayıs 2015 sonrası itibariyle yeni doğan bebek için devlet; pek çok kişiye doğum yardımı adı altında para ödemektedir. Öncelikle nüfus artışını hızlandırmak ve yükseltmek amacı ile yapılan bu uygulama sayesinde pek çok aile bebeğinin geleceği için faydalanmış ve faydalanmaya da devam etmektedir.
Peki; ben de hayırlı olsun Allah analı babalı büyütsün, sağlıklı, huzurlu, güzel bir geleceğinin olduğu ve vatana hayırlı bir evlat olur inşallah diyerek sözlerime başlıyorum. Bir bebeğiniz dünyaya geldi, çiçeği burnunda anne-babasınız, heyecanlısınız ve ilk yapmanız gereken kimlik başvurusunda bulunmak. Yeni kimlik teslim edilinceye kadar geçerli olacak geçici bir kimlik belgesi teslim edildi; peki ya sonra bebeğiniz ile ilgili devlet yardımlarını düşünmeye başladınız? Çocuk parası nedir? Kimler yararlanabilir? Nasıl başvuracağım? Ne kadar alacağım? gibi pek çok soru aklınızı kurcalıyor ise yazıma göz atmanızda fayda var.
DOĞUM PARASI ALMA ŞARTLARI NELERDİR?
Çocuk parası alacak kişinin; kendisinin ya da eşinin SSK veya BAĞKUR´lu olması ve en az 120 gün prim ödemiş olması gerekir. Ancak kamu personeli anneler de doğum parasından faydalanabilmektedir. Burada belirtmemiz gereken önemli bir ayrıntı var ki doğum parası ve süt parasının(emzirme ödeneği) ayrı kavramlar olmasıdır. Kamu personeli anneye doğum parası ödemesi yapılmakta iken süt parası(emzirme ödeneği) kendisi ya da eşi memur olana yapılmamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen süt parası sadece kısa vadeli sigorta kollarına tabi işçi statüsünde yada esnaf olarak çalışanlara tahsis edilmiş bir yardımdır. Hal böyle olunca devlet memurları yada eşi devlet memuru olan anneler için süt parası yardımı yapılmaz.
İş Kanunu´na tabi çalışanlar için bu durum, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 16. madde içeriğinde belirtilmiştir.
- 4A Çalışanlar için doğumdan önceki 1 yıl içerisinde en az 120 gün pirim ödemiş olması, 4B içinde aynı şekilde son 1 yıl içerisinde en az 120 gün sigorta pirimi ödenmiş ve borucunun olmaması gerekmektedir.
- Baba çalışıyor ise annenin çalışmasına gerek yoktur. Yani çalışmayan anne de babanın çalışması halinde faydalanabilir.
- Ödeme yapılabilmesi için eşlerin evli olması gerekmektedir.
- Doğum yardımı bakiyesine haciz kaydı işlenmez.
- Ekstra bir belgeye ihtiyaç yoktur, geçici kimlik belgesi ve doğum belgesi ile başvuru tamamlanabilir.
- Süt parası ebeveynlere bir defaya mahsus verilmektedir.
- Sigortanız kesildi artık çalışmıyorsunuz veya eşiniz sizden ayrıldı bu durumda kanunun 9. Maddesi gereği sigorta durumu kesilen kişilerin, bu tarih itibari ile 300 gün içerisinde çocukları dünyaya gelirse, doğum yapan kişilere veya eşlerine, doğum tarihinden önceki 15 ay gibi bir süre zarfında 120 günlük kısa vadede sigorta primi ödenmişse süt parasına hak kazanmak gibi bir durumla karşı karşıya kalabilir.
DOĞUM PARASI NE KADARDIR?
Doğum yapan kadına 15 mayıs 2015´ten sonra doğan
- ilk çocuk için 300 TL doğum yardımı 2018 rakamı,
- ikinci çocuk için 400 TL doğum yardımı 2018 rakamı,
- üçüncü çocuk için 600 TL doğum yardımı devlet tarafından karşılıksız yardım yapılmaktadır.
- Bir de özel anneler var yani ikiz bebek anneleri, bu anneler için rakam 1000. TL olarak belirlenmiştir.
KİMLER DOĞUM PARASI ALABİLİR?
- Doğum yardımından yararlanabilmek için annenin ya da babanın veya her ikisin Türk vatandaşı olması,
- 15 mayıs 2015 tarihinden sonraki dönemde annenin doğum yapmış olması. Ne kadar ödeme yapılabileceğinin belirlenmesinde bu tarihten önceki doğumlar dikkate alınmayacaktır.
- Bebeğin canlı doğması şartı aranmaktadır. Yani ölü doğumlar için ödeme yapılmamaktadır.
Annenin ölmesi ya da yabancı uyruklu olması halinde başvuru, baba ya da çocuğun kanuni temsilcisi tarafından yapılacaktır. Evlat edinilen çocuklar için herhangi bir doğum yardımı yapılmayacağı gibi, ödeme yapılırken de evlat edinilen çocuklar sayı olarak dikkate alınmayacaktır.
BAŞVURULAR NEREYE YAPILABİLECEK ve KİM BAŞVURUYU GERÇEKLEŞTİRECEK?
Doğum Yardımı başvuru işlemleri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından oluşturulan Doğum Yardımı Sistemi (DYS) üzerinden elektronik olarak gerçekleştirilmektedir. Sağ olan çocuğun KPS´ ye kayıt işlemi tamamlandıktan sonra başvuru yerlerine ebeveynin şahsen ya da iadeli taahhütlü olarak başvuru yapması gerekmektedir. Başvurular Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri, Sosyal Hizmet Merkezleri ve yurtdışında Konsolosluklar aracılığıyla yapılacak olup, DYS sistemine giriş işlemini Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş Personel tarafından yapılacaktır.
Doğum Yardımından yararlanılarak ödeme yapılmasının uygun görülmesi halinde, Kimlik Paylaşım Sistemi verileri ile başvuru yapan vatandaşın beyanları esas alınacaktır.
DOĞUM YARDIM PARASI HANGİ HESABA YATIRILACAK?
Başvurunuzdan sonra size yapılacak yardım parası banka hesabınıza değil, PTT´ye adınıza yatırılacaktır. Bu para direk annenin adı ve soyadı üzerine yatar ve sadece anne çekebilir.
SONUÇ:
Sevgili anneler ve anne adayları doğum yapmanıza az bir zaman kaldığını hesap ederek 2018 yılı için doğum parasının ve süt parasından yararlanabilirsiniz.
Doğum parası siz kıymetlere annelere devletin vermiş olduğu daha doğrusu dünyalar tatlısı bebeklerinize sunduğu bir haktır. Yapılan yardım bebekleriniz için yapılmaktadır ve ihmal etmeden almanızı önemle hatırlatmak isterim.
Sağlıklı, mutlu huzurlu güzel yılların olması dileğiyle..
