Danışanlarımda en sık gözlemlediğim sorunlardan biri: “Tiroidim yavaş, kilo veremiyorum.” Peki çözüm nerede? Beslenmede. İşte detaylar:

Tiroid bezi, vücudun enerji üretimi, metabolizma hızı, ısı dengesi ve hatta ruh hali gibi birçok temel fonksiyonu düzenleyen önemli bir organdır. Ancak tiroid hormonlarının yetersiz salgılanması (hipotiroidi) durumunda bu sistemlerde belirgin bir yavaşlama yaşanır. Kilo alımı, halsizlik, kabızlık, saç dökülmesi gibi belirtiler en yaygın olanlarıdır.

Tiroid fonksiyonlarının desteklenmesinde medikal tedavi kadar doğru beslenme de büyük rol oynar. Bilimsel temellere dayalı bazı beslenme önerileriyle bu süreci daha iyi yönetmek mümkündür.

1. İyot Dengesi: Ne Az Ne Fazla

Tiroid hormonlarının temel yapı taşı olan iyot, eksikliğinde hormon üretimini doğrudan etkiler. Ancak fazla iyot alımı da tiroid bezini zorlayabilir.

Ulaşılabilir kaynaklar:

• İyotlu sofra tuzu (ölçülü kullanılmalı)
• Yumurta
• Süt ve yoğurt
• Az miktarda deniz ürünleri

Not: İyot takviyesi ancak laboratuvar değerlendirmeleri ve doktor önerisiyle kullanılmalıdır.

2. Selenyum ve Çinko: Sessiz Destekçiler

Bu iki mineral, tiroid hormonlarının aktif hale gelmesinde görev alır ve hücre içi antioksidan savunmayı destekler.

Selenyum kaynakları:

• Yumurta
• Tam buğday ekmeği
• Tavuk eti

Çinko kaynakları:

• Kırmızı et
• Yoğurt
• Nohut ve mercimek gibi kuru baklagiller

3. Karbonhidrat Kalitesine Dikkat Edin

Hipotiroidi olan bireylerde insülin direnci riski daha yüksektir. Bu da kilo vermeyi zorlaştırır. Bu nedenle rafine karbonhidratlar yerine lif içeriği yüksek tam tahıllar ve sebzeler tercih edilmelidir.

Önerilenler:

• Tam buğday ekmeği
• Yulaf ezmesi
• Bulgur, kinoa
• Mevsim sebzeleri

4. Gluten Konusu: Kişiye Özel Değerlendirilmeli

Otoimmün tiroid hastalıklarında (Hashimoto tiroiditi gibi) bazı bireylerde gluten hassasiyeti görülebilir. Bu durumlarda glutensiz beslenme planı geçici olarak denenebilir. Ancak bu yaklaşım herkes için uygun değildir.

Tavsiyem: Glutensiz diyet ancak tiroid antikorları yüksekse ve bir diyetisyen-doktor iş birliğiyle uygulanmalıdır.

5. Sebzeleri Doğru Yöntemle Tüketin

Lahana, brokoli, karnabahar gibi sebzeler goitrojen içerir. Bu maddeler çiğ tüketildiğinde tiroid hormon üretimini baskılayabilir. Ancak pişirildiğinde bu etkileri azalır.

Nasıl tüketmeli? Buharda pişirme veya haşlama yöntemiyle, haftada 2-3 kez ölçülü şekilde tüketilebilir.

6. Probiyotiklerle Bağırsağı Destekleyin

Tiroid sağlığı ile bağırsak florası arasında önemli bir ilişki vardır. Yoğurt, ayran, ev yapımı kefir gibi doğal probiyotik kaynakları, bağışıklık sistemini ve sindirim sağlığını destekler.

7. Kafein ve Çay Tüketimini Sınırlı Tutun

Aşırı miktarda kahve ve yeşil çay tüketimi, bazı bireylerde tiroid hormon emilimini etkileyebilir. Özellikle ilaç kullanan bireylerde kafeinli içeceklerle ilaç arasında en az 30-60 dakika bırakılmalıdır.

Tiroid fonksiyonları yavaş olan bireylerde sağlıklı, dengeli ve bilinçli beslenme; medikal tedaviyi destekler, yaşam kalitesini artırır. Ancak her bireyin beslenme ihtiyacı farklıdır. Bu nedenle düzenli kontroller, kan tahlilleri ve kişiye özel planlama en doğru yaklaşım olacaktır.